Strach przed szerszeniami jest powszechny ze względu na mocno agresywny charakter tych owadów oraz powodowane przez nie, bolesne ukłucia. Te duże owady mogą działać w grupach, co zwiększa ryzyko niebezpiecznych sytuacji, zwłaszcza dla osób uczulonych na ich jad. Gniazda szerszeni, często umieszczane w niedostępnych miejscach, mogą dodatkowo wywoływać obawy i konieczność interwencji specjalistów w usuwaniu gniazd. Co warto wiedzieć o zagrożeniu ze strony szerszeni i czy trzeba się ich bać?
Jak wygląda szerszeń?
Szerszeń to duży owad z rodziny osowatych (Vespidae). Jego wygląd może się różnić w zależności od gatunku, ale istnieją pewne cechy charakterystyczne, które można zauważyć:
- Rozmiar: Szersienie są zazwyczaj większe od innych owadów osowatych. Długość ich ciała waha się zazwyczaj od 1 do 3 centymetrów, choć wielkość może się różnić w zależności od gatunku.
- Kształt: Szerszenie mają wyraźnie wydłużone ciało, które jest bardziej masywne w porównaniu do np. pszczół czy os. Składa się ono z trzech segmentów: głowy, tułowia i odwłoka.
- Kolor: Szerszenie charakteryzują się czarno-żółtą lub czarno-białą kolorystyką. Ich ciało jest przeważnie czarne, ale mają jaskrawo żółte lub białe pasy na tułowiu i odwłoku. Kształt i układ tych pasów mogą się różnić w zależności od gatunku.
- Głowa: Jest duża w porównaniu do reszty ciała. Owady te mają duże oczy złożone oraz krótkie, zakrzywione czułki.
- Skrzydła: Posiadają dwa pary skrzydeł, które są przezroczyste z charakterystycznym wzorem żyłkowym.
- Odwłok: Na odwłoku szerszenia widoczne są charakterystyczne pasy żółte lub białe, które są łatwe do zauważenia. Odwłok kończy się żądłem, które wykorzystywane jest do obrony.
Pamiętaj, że szerszenie mogą występować w różnych odmianach i gatunkach, więc mogą istnieć pewne wariacje w wyglądzie. Należy zachować ostrożność w obecności szerszeni, ponieważ mogą być agresywne i ukłuć w razie poczucia zagrożenia.
Co przyciąga szerszenie?
Szerszenie, podobnie jak wiele innych owadów, są przyciągane do pewnych czynników w swoim otoczeniu. Oto kilka rzeczy, które mogą przyciągać szerszenie:
- Jedzenie. Szerszenie są drapieżnikami i często polują na inne owady, takie jak muchy, pająki czy inne owady latające. Słodki nektar z kwiatów także przyciąga je jako źródło pokarmu.
- Słodycze. Szerszenie są zainteresowane słodkościami, takimi jak owoce, słodkie napoje, dżemy czy inne produkty zawierające cukry.
- Mięso. Niektóre gatunki szerszeni są także przyciągane do mięsa i produktów mięsnych, szczególnie w okresie letnim, kiedy szukają białka do karmienia swojego gniazda.
- Zapachy. Silne zapachy, takie jak perfumy, kosmetyki czy aromatyczne potrawy.
- Odpady spożywcze. Wyrzucone resztki jedzenia.
- Zepsute owoce. Gnicie i fermentacja owoców jest dla szerszeni atrakcyjnym źródłem pokarmu.
- W okresach suszy szerszenie mogą być przyciągane do źródeł wody, takich jak kałuże czy wilgotne miejsca.
Warto pamiętać, że szerszenie bywają agresywne, zwłaszcza kiedy czują się zagrożone lub w pobliżu jest ich gniazdo. Dlatego ważne jest unikanie przyciągania ich w pobliże ludzi poprzez odpowiednie przechowywanie żywności, utrzymanie porządku i zapewnienie właściwych warunków higienicznych.
Czy szerszeń jest niebezpieczny dla człowieka?
Tak, szerszenie mogą być niebezpieczne dla człowieka, zwłaszcza gdy czują się zagrożone lub jeśli ktoś jest uczulony na ukłucia owadów.
- Ukłucia: Są bolesne i mogą wywołać reakcje alergiczne. U osób uczulonych, ukąszenie szerszenia może spowodować ciężkie reakcje alergiczne, włącznie z obrzękiem naczynioruchowym, trudnościami w oddychaniu i w skrajnych przypadkach wstrząsem anafilaktycznym, który stanowi zagrożenie życia.
- Agresja: W okresie obrony gniazda lub swojej terytorium, szerszenie mogą zachowywać się agresywnie i atakować osoby, które są blisko ich gniazda.
- Liczba ukłuć: Szerszenie mogą atakować w grupach, co może prowadzić do wielu ukąszeń w krótkim czasie. Dla niektórych osób szczególnie niebezpieczna może być większa ilość toksyn dostarczona przez wiele ukłuć.
- Gniazda: Mogą być umieszczone w miejscach trudno dostępnych, takich jak poddasza, szczeliny w budynkach, drzewa czy krzewy. Jeśli ktoś przypadkowo naruszy gniazdo, szerszenie mogą w obronie atakować.
Aby unikać potencjalnych niebezpieczeństw związanych z szerszeniami:
- Unikaj zbliżania się do ich gniazd i nie rozdrażniaj ich celowo.
- W okresie letnim, zachowuj ostrożność podczas jedzenia na zewnątrz, aby nie przyciągać ich słodkimi potrawami czy napojami.
- Noszenie jasnych ubrań i unikanie mocno pachnących kosmetyków może pomóc uniknąć przyciągania szerszeni.
- Jeśli masz alergię na ukłucia owadów, miej zawsze przy sobie odpowiednie leki przeciwalergiczne i wiedz, jak ich używać.
Skuteczne sposoby na użądlenie szerszenia
- Usunięcie żądła: Jeśli żądło pozostanie w skórze, staraj się je jak najszybciej usunąć delikatnie, nie używając np. pincet. Możesz to zrobić paznokciem lub krawędzią karty kredytowej. Unikaj wyciskania żądła, ponieważ może to spowodować większe wstrzyknięcie toksyn.
- Starannie umyj miejsce ukłucia wodą i mydłem.
- Nałożenie zimnego kompresu lub lodu owiniętego w cienką tkaninę na miejsce ukłucia.
- Leki przeciwbólowe dostępne bez recepty, takie jak ibuprofen lub paracetamol.
- Jeśli pojawi się swędzenie, można stosować maść lub krem przeciwświądowy.
- Jeśli masz historię reakcji alergicznych na ukąszenia owadów lub jeśli zauważasz objawy takie jak trudności w oddychaniu, zawroty głowy, wysypka na skórze lub obrzęk twarzy i szyi, natychmiast zwróć się o pomoc medyczną.
Jeśli jesteś uczulony na ukłucia owadów, powinieneś zawsze nosić przy sobie zestaw przeciwalergiczny z zaleconymi przez lekarza lekami, takimi jak epinefryna (adrenalina), antyhistaminyki i kortykosteroidy. W przypadku silnych reakcji alergicznych, natychmiast zasięgnij pomocy medycznej.