Płytki azulejo stanowią piękną, a do tego bardzo funkcjonalną opcję aranżacji wnętrz. Różnorodność ich wzorów i kolorów, pozwala na stworzenie niepowtarzalnej i pięknej stylizacji domowego pomieszczenia. Mogą one być stosowane jako prosty dodatek do innych materiałów lub jako dominujący element dekoracyjny. Co warto o nich wiedzieć i na co zwrócić uwagę podczas zakupów?
Czym są płytki azulejos?
Płytki azulejos to portugalskie lub hiszpańskie ceramiczne płytki ozdobne, które są często stosowane do dekoracji wnętrz i elewacji budynków. Zazwyczaj mają kolor biały lub niebieski, ale mogą być również w innych kolorach. Są one szczególnie znane z ornamentów roślinnych, geometrycznych wzorów i scen z życia codziennego lub historycznych wydarzeń, które są malowane na powierzchni płytek. Azulejos są powszechnie stosowane w architekturze i sztuce Portugalii i Hiszpanii od XV wieku.
Pochodzenie nazwy azulejo
Nazwa azulejo pochodzi z arabskiego słowa al-zuleycha, oznaczającego małe kulki. Technika ta została wprowadzona na Półwysep Iberyjski przez Maurow w VIII wieku i początkowo nazywana była al-tilel. Wraz z czasem zaczęła być określana jako azulejo i stała się popularna w Portugalii i Hiszpanii, gdzie nadal jest stosowana do dekoracji domów, kościołów i miejsc publicznych.
Azulejos a historia Portugalii
Azulejos są jednym z wizytówek kulturowych Portugalii. Są to kwadratowe płytki ceramiczne, które są malowane w różnych kolorach i wzorach, a następnie układane w mozaikę na ścianach, podłogach i dachach budynków. Tradycja azulejos jest bardzo długa i sięga czasów arabskich, kiedy to muzułmanie wprowadzili technologię produkcji i zdobienia ceramiki. W XIX wieku Portugalczycy przejęli tę tradycję i wprowadzili własne style i motywy. Azulejos stały się sztuką rzeźbiarską i malarstwem oraz symbolem narodowej tożsamości Portugalii.
Azulejos są często używane do dekoracji katedr, kościołów, pałaców, domów prywatnych, murów i innych budynków publicznych. Są one również popularnym suwenirem można je znaleźć w wielu sklepach z pamiątkami.
Z czasem azulejos stały się nie tylko ozdobą, ale także sposobem na opowiadanie historii. Na wielu azulejos można zobaczyć sceny z życia codziennego, religijne i mitologiczne, a także epizody z historii Portugalii.
Jednym z najbardziej znanych przykładów jest katedra w Lizbonie, która ma ponad 20 000 azulejos, przedstawiających sceny z życia świętych, króla i królowej Portugalskich oraz historię odkryć geograficznych.
Azulejos to kulturowy skarb Portugalii i jedna z najciekawszych form sztuki ludowej w Europie.
Gdzie w Portugalii można obejrzeć artystyczne azulejos?
W Portugalii można obejrzeć historyczne i artystyczne azulejos w wielu miejscach, w tym:
- Klasztor Jeronimos w Lizbonie – ten imponujący klasztor datowany jest na XV wiek i jest jednym z najważniejszych zabytków w Portugalii. Jego ściany zdobią liczne azulejos, w tym duży miedziany panel w holu głównym.
- Pałac Narodowy w Sintrze – ten piękny pałac zlokalizowany w Sintrze, około 30 minut od Lizbony, jest pełen azulejos, w tym wspaniałego krużganka z ponad 5000 płytek.
- Katedra w Évora – ta gotycka katedra z XV wieku jest jednym z najważniejszych zabytków Évory. Jej wnętrze zdobią liczne azulejos, dzięki czemu katedra zyskała przydomek azulejos church.
- Klasztor Santa Joana w Aveiro – ten klasztor z XV wieku to jeden z najbardziej imponujących zabytków Aveiro. Jego ściany zdobią setki azulejos, w tym piękne płytki przedstawiające historię klasztoru.
- Katedra w Porto – ta świątynia z XI wieku jest jednym z najważniejszych zabytków Porto. Jej wnętrze jest pełne azulejos, w tym piękne płytki przedstawiające sceny z życia Jezusa.
- Barrio Alto w Lizbonie – ten malowniczy dzielnica Lizbony to idealne miejsce do podziwiania artystycznych azulejos. Wiele budynków zdobią kolorowe płytki, które można zobaczyć spacerując po ulicach Barrio Alto.
Gdzie w Hiszpanii można obejrzeć stylizacje z azulejos?
- Sevilia – to miasto słynie z produkcji azulejos od wieków. W Sevilli znajduje się Muzeum Ceramiki, które prezentuje bogatą kolekcję hiszpańskich płytek azulejos.
- Toledo – to miasto, które w średniowieczu było ważnym ośrodkiem produkcji płytek ceramicznych. Obecnie w Toledo znajdują się sklepy z azulejos oraz Muzeum Victorio Macho, które prezentuje kolekcję ceramiki hiszpańskiej.
- Valencia – to miasto, które słynie z produkcji artystycznych azulejos od XVI wieku. W Valencia znajdują się liczne fabryki produkujące płytki ceramiczne oraz Muzeum Ceramiki, które prezentuje kolekcję hiszpańskich azulejos.
- Barcelona – to miasto, które ma bogatą tradycję w produkcji artystycznych płytek ceramicznych. W Barcelonie znajdują się sklepy z płytkami azulejos oraz Muzeum Ceramiki, które prezentuje kolekcję płytek ceramicznych od czasów rzymskich po współczesność.
- Granada – to miasto słynie z produkcji płytek azulejos w stylu mozarabskim. W Granadzie znajduje się Muzeum Domu Zafry, które prezentuje kolekcję hiszpańskich azulejos.
Jak się robi azulejos (produkcja)?
Azulejos to płytki ceramiczne, które produkowane są przez specjalistów zajmujących się ceramiką. Proces produkcji azulejos składa się z kilku etapów:
- Przygotowanie gliny: Pierwszym krokiem jest wybór odpowiedniego rodzaju gliny, która zostaje następnie przemieszana z wodą, aby uzyskać odpowiednią konsystencję.
- Formowanie: Glinka jest następnie formowana w płytki za pomocą specjalnego prasy lub ręcznie przez rzemieślników.
- Suszenie: W celu usunięcia nadmiaru wilgoci, płytki są suszone w specjalnych suszarniach przez kilka dni.
- Malowanie: Po wysuszeniu, płytki są ręcznie lub maszynowo malowane przy użyciu specjalnych farb ceramicznych. Malowane wzory mogą być wzorami geometrycznymi, kwiatowymi, ludowymi, a także przedstawiać sceny historyczne, religijne lub mitologiczne.
- Wypalanie: Po malowaniu, płytki są wypalane w specjalnych piecach w temperaturze około 1000 stopni Celsjusza, aby uzyskać trwałość i odporność na uszkodzenia.
- Szlifowanie i glazurowanie: Po wypaleniu, płytki są szlifowane, aby uzyskać równą powierzchnię, a następnie pokrywane warstwą glazury, która dodaje im połysk i chroni przed wilgocią i uszkodzeniami.
Gotowe płytki są sortowane i pakowane, gotowe do sprzedaży lub instalacji w pomieszczeniach.
Podsumowując, produkcja azulejos to proces wymagający wielu etapów, od przygotowania gliny przez formowanie, suszenie, malowanie, wypalanie, szlifowanie, aż po glazurowanie i pakowanie gotowych płytek. To skomplikowany proces, który wymaga umiejętności i doświadczenia rzemieślników, aby uzyskać piękne i trwałe płytki ceramiczne.
Oprócz wymienionych wcześniej etapów, w procesie produkcji azulejos ważne są również inne czynniki, które wpływają na jakość i trwałość płytek ceramicznych. Są to m.in
- Wybór odpowiedniej gliny – jej właściwości fizyczne, takie jak konsystencja i plastyczność, które wpływają na proces formowania i malowania.
- Wybór farb ceramicznych – muszą być dostosowane do gliny i procesu wypalania, aby uzyskać trwałe i odpornie na uszkodzenia powierzchnie.
- Wysoka temperatura wypalania jest kluczowa dla uzyskania trwałych i odpornych na uszkodzenia płytek
- Przeprowadzanie kontroli jakości na każdym etapie produkcji. Obejmuje to testowanie gliny, farb i glazury przed użyciem, a także kontrolowanie płytek przed pakowaniem i wysyłką.
Ile czasu trwa produkcja azulejos?
Czas produkcji azulejos zależy od wielu czynników, takich jak wielkość płytek, złożoność wzoru, technika produkcji, ilość zamawianych płytek oraz obecna sytuacja na rynku. Tradycyjna produkcja azulejos wciąż opiera się na ręcznej pracy rzemieślników, którzy wykonują płytki metodą klasyczną – formują glinę, suszą, polewają szkliwem i wypalają w piecu. Taki proces produkcji może zająć od kilku dni do kilku tygodni, w zależności od wielkości zamówienia i złożoności wzoru.
Obecnie coraz częściej stosuje się także automatyczne maszyny do produkcji płytek azulejos, które skracają czas produkcji. W przypadku produkcji masowej, czas produkcji płytek może wynosić kilka godzin, a nawet mniej.
Warto jednak pamiętać, że produkcja azulejos to skomplikowany proces, który wymaga precyzji i cierpliwości. Ostateczny czas produkcji zależy od wielu czynników i może się różnić w zależności od producenta oraz indywidualnych potrzeb i wymagań klienta.
Płytki azulejo – najciekawsze kolory i motywy
Jakie są najciekawsze kolory i motywy, które można wykorzystać przy dekoracji z użyciem azulejos?
Błękitno-białe płytki azulejo to jeden z najbardziej charakterystycznych wzorów, które kojarzą się z azulejos. Ten kolorystyczny motyw świetnie pasuje do wnętrz utrzymanych w stylu śródziemnomorskim, a także do łazienek i kuchni.
Czerwone płytki azulejo to wspaniałe rozwiązanie dla osób lubiących intensywne kolory. Ten kolor świetnie pasuje do wnętrz w stylu hiszpańskim lub marokańskim.
Kwiatowe motywy: Płytki azulejo z kwiatowymi motywami to wspaniałe rozwiązanie dla osób, które lubią naturalne dekoracje. Te płytki świetnie sprawdzą się w kuchni lub łazience.
Płytki azulejo z abstrakcyjnymi wzorami są idealnym rozwiązaniem dla osób, które szukają nowoczesnych i oryginalnych rozwiązań. Taki motyw świetnie sprawdzi się w nowoczesnych wnętrzach.
Motywy geometryczne: Płytki azulejo z motywami geometrycznymi to klasyczne rozwiązanie, które nigdy nie wychodzi z mody. Ten motyw świetnie sprawdzi się w kuchni lub łazience.
Kolorowe płytki azulejo to wspaniałe rozwiązanie dla osób, które lubią intensywne i bogate kolory. Taki motyw świetnie sprawdzi się w jadalni lub salonie.
Płytki azulejo są dostępne w różnych rozmiarach, co pozwala na tworzenie różnych wzorów i aranżacji. Współczesne trendy skłaniają się do większych płytek o wymiarach 30×30 cm lub większych, ale nadal popularne są również mniejsze płytki, takie jak 10×10 cm. Mogą mieć różne wykończenia powierzchni, takie jak matowe, błyszczące, satynowe czy antypoślizgowe, więc planując wnętrze z ich użyciem, warto wybrać takie wykończeńczenie, który najbardziej nam się podoba. Wybór zależy od preferencji oraz funkcji pomieszczenia, w którym płytki zostaną zastosowane.
Ciekawostka inspiracyjna: Tradycyjnie płytki azulejo były wytwarzane z ceramiki, ale obecnie dostępne są również płytki z innych materiałów, takich jak kamień naturalny, cement, a nawet szkło.
Do jakich wnętrz pasują płytki azulejo?
Płytki azulejo są bardzo wszechstronnym materiałem wykończeniowym i pasują do wielu różnych wnętrz. Mogą być stosowane zarówno we wnętrzach klasycznych, jak i nowoczesnych.
Kafelki azulejos w łazience
Łatwe do utrzymania w czystości i odporne na wilgoć. Mogą być stosowane na ścianach (na całej powierzchni ścian lub tylko w wybranych partiach, np. w okolicy wanny lub prysznica), podłodze (Warto zwrócić uwagę na fakt, że niektóre kafelki azulejos mogą być śliskie, więc warto wybrać te z antypoślizgową powierzchnią), jak również w kabinach prysznicowych lub w okolicach wanny. W okolicach wanny łatwo jest dzięki nim utrzymać higienę w tych miejscach, a jednocześnie stworzyć piękną i stylową aranżację. Kafelki azulejos mogą być również wykorzystane na blacie umywalki, co pozwoli na uzyskanie spójnego wyglądu całej łazienki.
Płytki azulejos w aranżacji kuchni
Najczęściej stosowane jako wykończenie ścian między szafkami a blatem kuchennym. Nadają one kuchni stylizowany, rustykalny wygląd lub efekt ciepłego i przytulnego pomieszczenia. Jaśniejsze płytki optycznie powiększą kuchnię, a ciemniejsze dodadzą jej elegancji. Kolor płytek powinien harmonizować z pozostałymi elementami kuchni, takimi jak ściany, meble, blaty czy podłoga. Płytki są łatwe w utrzymaniu czystości. Dobrze zabezpieczone przed wilgocią i zabrudzeniami ściany kuchenne zapewniają czystość i higienę w kuchni, co jest bardzo ważne. Już samo umycie płytek z kurzem czy wodą wystarczy, żeby kuchnia zawsze prezentowała się schludnie i czysto.
Płytki azulejo w innych pomieszczeniach
Są idealnym wyborem do pomieszczeń użytkowych, takich jak korytarze, pomieszczenia gospodarcze lub pralnie, piwnice czy kotłownie. W tych pomieszczeniach zwykle zależy nam na łatwej i szybkiej konserwacji, a płytki azulejo spełniają te wymagania. Są bardzo trwałe i odporne na wilgoć, dlatego świetnie sprawdzą się na podłodze w pomieszczeniach gospodarczych. To również doskonały wybór na wykończenie ścian w pomieszczeniach gospodarczych. W pralni czy kotłowni często znajdują się zlewy lub umywalki, które można wykończyć płytkami azulejo, wzmacniając odporność na wilgoć i ułatwiając ogólne mycie i sprzątanie pomieszczenia. Dostępne są w różnych kolorach i wzorach, dzięki czemu można stworzyć oryginalną i stylową aranżację.
W salonie i jadalni dobrze sprawdzą się jako ozdobne panele na ścianach lub jako wykończenie kominka. Mogą stanowić ozdobę całej ściany lub tylko fragmentu, na przykład jako dekoracyjny panel za sofą. Płytki można również wykorzystać do wykończenia kominka, co dodatkowo podkreśli charakter pomieszczenia. W zależności od preferencji, można wybrać jednolite płytki w jasnych kolorach, które będą subtelnie wpisywać się w aranżację salonu, albo bardziej wyraziste wzory i kolory, które będą dominować w wystroju.
Jak wygląda układanie płytek azulejos?
Ogólnie rzecz biorąc, układanie płytek azulejos jest podobne do układania innych płytek ceramicznych, ale wymaga nieco więcej precyzji i uwagi ze względu na wzory i kolorowe dekoracje. Przed rozpoczęciem układania płytek azulejos należy upewnić się, że powierzchnia, na której mają być układane, jest sucha, równa i oczyszczona z kurzu i innych zanieczyszczeń. Następnie należy nałożyć na ścianę lub podłogę zaprawę klejową, która umożliwi trwałe przymocowanie płytek.
Układanie płytek azulejos zaczyna się od ułożenia pierwszej płytki w jednym z rogów pomieszczenia. Następnie należy kontynuować układanie kolejnych płytek, stosując między nimi specjalne krzyżyki lub dystanse, które umożliwią zachowanie równej odległości między płytkami. Jeśli płytki azulejos mają skomplikowany wzór, warto najpierw ułożyć je na podłodze lub na stole, aby upewnić się, że wzór się zgadza i dopasować ich układ do wzoru na kartonie lub projekcie. Po ułożeniu wszystkich płytek należy odczekać określony czas, aby klej mógł wyschnąć, a następnie usunąć krzyżyki i zatrzeć fugi.
Ile kosztują płytki azulejos?
Cena płytek azulejos może się różnić w zależności od wielu czynników, takich jak: rozmiar, jakość, wzór, producent czy ilość zamawianych płytek. Ceny zaczynają się od około kilku złotych za sztukę, a kończą na nawet kilkudziesięciu złotych za sztukę w przypadku bardziej wyszukanych wzorów i dużych rozmiarów.
Warto zaznaczyć, że płytki azulejos to produkty zwykle importowane z krajów hiszpańskojęzycznych lub portugalskojęzycznych, a to także wpływa na ich cenę. Oprócz samej ceny płytek, należy wziąć pod uwagę także koszty związane z montażem, a także ewentualnymi usługami projektowymi.
Ostateczna cena płytek azulejos zależy od indywidualnych potrzeb i wymagań klienta, a także od tego, jak wiele sztuk płytek będzie potrzebnych do wykończenia danej powierzchni.
Gdzie kupic azulejos?
Płytki azulejos można kupić w sklepach budowlanych, sklepach z materiałami wykończeniowymi, a także w sklepach internetowych specjalizujących się w sprzedaży materiałów do remontu i wykończenia wnętrz. W Portugalii, skąd pochodzą, można je kupić w sklepach z ceramiką tradycyjną i antykwariatach.
Aktualnie wybór różnych płytek tego typu znajdziemy w takich sklepach i sieciach, jak:
- Castorama – sklep oferuje szeroki wybór płytek ceramicznych, w tym azulejos, w różnych kolorach, rozmiarach i wzorach.
- Leroy Merlin – to kolejny sklep z materiałami budowlanymi, w którym można kupić płytki azulejos oraz inne płytki ceramiczne.
- Cersanit – producent płytek ceramicznych, oferuje również płytki azulejos w swojej ofercie. Płytki można kupić w sklepach stacjonarnych oraz przez internet.
- Paradyż – to kolejny producent płytek ceramicznych, który ma w swojej ofercie płytki azulejos w różnych kolorach i wzorach.
- Sklepik Ręcznie Robione – to sklep internetowy, który specjalizuje się w sprzedaży ręcznie robionych płytek ceramicznych, w tym azulejos. Sklep oferuje także możliwość zamówienia płytek o indywidualnym wzorze i kolorze.