Płatew kalenicowa to ważny element konstrukcyjny dachu, który ma kluczowe znaczenie dla jego stabilności i wytrzymałości. Jest to element, który łączy dwie połacie dachu, utrzymując je w odpowiednim położeniu oraz zabezpieczając przed przedostawaniem się wody, śniegu czy wiatru. Co warto wiedzieć o płatwi i jakie są jej rodzaje?
Co to jest płatew kalenicowa?
Płatew kalenicowa to element dachowy, który znajduje się na szczycie dachu i stanowi połączenie dwóch połaci dachu. Jest to pionowa, trójkątna płytka lub płyta, która jest umieszczona wzdłuż kalenicy – czyli linii łączącej najwyższe punkty dachu.
Płatew kalenicowa ma za zadanie utrzymać dwa skośne dachy w stabilnej pozycji i zapobiegać wnikaniu wody, śniegu lub wiatru do wnętrza budynku. Zazwyczaj wykonana jest z tego samego materiału co pokrycie dachowe, czyli np. z blachy, dachówki, czy też gontów bitumicznych.
Płatew kalenicowa jest jednym z elementów konstrukcyjnych dachu, który pełni ważną funkcję dla jego trwałości i odporności na warunki atmosferyczne.
Rodzaje płatwi
Istnieją różne rodzaje płatwi stosowanych w konstrukcji dachu, a ich wybór zależy przede wszystkim od rodzaju pokrycia dachowego oraz od parametrów konstrukcyjnych dachu.
Płatwie drewniane – wykonane z drewna sosnowego, świerkowego lub dębowego. To jeden z najpopularniejszych rodzajów płatwi, który charakteryzuje się trwałością i odpornością na warunki atmosferyczne. W zależności od regionu, w którym się znajdują, mogą mieć różne kształty i wymiary.
Płatwie stalowe – wykonane z blachy stalowej lub ocynkowanej. Charakteryzują się dużą wytrzymałością i odpornością na korozję, a także łatwością w obróbce.
Płatwie z betonu komórkowego – wykonane z materiału porowatego, który charakteryzuje się niską wagą i dobrą izolacją termiczną.
Płatwie z tworzyw sztucznych – wykonane z PVC lub PCV, charakteryzują się niską wagą i odpornością na korozję.
Płatwie metalowe – wykonane z blachy aluminiowej lub miedzianej. Charakteryzują się dużą odpornością na korozję, a także trwałością i łatwością w obróbce.
Wybór odpowiedniego rodzaju płatwi zależy od indywidualnych potrzeb i wymagań, a także od parametrów konstrukcyjnych dachu oraz od rodzaju pokrycia dachowego.
Funkcje płatwi
Funkcje płatwi są ściśle powiązane z funkcjami innych elementów konstrukcyjnych dachu, takich jak krokwie czy więźba dachowa. Wszystkie elementy konstrukcyjne muszą ze sobą współpracować, aby dach był stabilny i wytrzymały, a pomieszczenia pod nim były suche, ciepłe i bezpieczne.
Najważniejsze funkcje płatwi:
- Podpora dla pokrycia dachowego – płatwie są elementami, na których układane jest pokrycie dachowe, czyli blachy, dachówki lub inne materiały. Właśnie na płatwiach opiera się cały dach, dlatego bardzo ważne jest, aby były one odpowiednio wytrzymałe.
- Rozłożenie obciążenia dachu – płatwie umożliwiają równomierne rozłożenie obciążenia dachu na całą jego powierzchnię, dzięki czemu dach jest stabilniejszy i wytrzymały.
- Zapewnienie izolacji termicznej – pomiędzy płatwiami układa się izolację termiczną, która zapobiega utracie ciepła z budynku w okresie zimowym oraz zapobiega przegrzewaniu się pomieszczeń w okresie letnim.
- Zapewnienie izolacji akustycznej – płatwie z izolacją dźwiękochłonną mogą skutecznie redukować hałas z zewnątrz
- Zabezpieczenie przed wilgocią – umożliwiają układanie warstw materiałów zapobiegających przesiąkaniu wody przez dach, takich jak folia paroizolacyjna lub membrana dachowa.
- Utrzymanie kształtu dachu – muszą być ustawione w taki sposób, aby dach zachował swoją stabilność i nie uległ deformacjom.
- Umożliwienie montażu akcesoriów dachowych – na płatwiach montuje się różnego rodzaju akcesoria dachowe, takie jak rynny, komin, ławy kominiarskie, czy anteny satelitarne.
- Umożliwienie montażu systemów fotowoltaicznych – płatwie mogą pełnić również rolę podpory dla systemów fotowoltaicznych.
Jak wykonać połączenie płatwi na słupie?
Połączenie płatwi na słupie zapewnia stabilność i wytrzymałość całej konstrukcji. Jak poprawnie wykonać połączenie płatwi na słupie:
Wybór odpowiedniego rodzaju słupa – słup powinien być wykonany z materiału o odpowiedniej wytrzymałości, np. drewna lub stali. Powinien być także odpowiednio wymiarowany, aby mógł utrzymać obciążenie płatwi.
Przygotowanie płatwi – przed montażem należy przygotować płatwie poprzez odcięcie końcówek pod kątem prostym, aby mogły dokładnie przylegać do słupa.
Montaż płatwi – równolegle do siebie na słupie, z zachowaniem określonej odległości między nimi
Przymocowanie płatwi – płatwie można przymocować do słupa za pomocą śrub lub kołków.
Dodatkowe wzmocnienie – w przypadku większych obciążeń, można zastosować dodatkowe wzmocnienia
Wykończenie – np. poprzez wypełnienie szczelin między płatwami i słupem odpowiednim materiałem, takim jak silikon, aby zapobiec przedostawaniu się wody lub powietrza.
Czy możliwe jest połączenie płatwi na długości?
Tak, połączenie płatwi na długości jest możliwe i czasami stosowane w konstrukcjach dachowych. Jednak, taki sposób łączenia płatwi powoduje słabszą wytrzymałość i stabilność całej konstrukcji dachu, w porównaniu do połączenia płatwi na słupie. Dlatego, jeśli jest to konieczne, zaleca się stosowanie dodatkowych elementów wzmacniających, takich jak kątowniki lub zbrojenia, aby poprawić wytrzymałość i stabilność połączenia płatwi na długości. W każdym przypadku, ważne jest, aby połączenia były wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej, aby zapewnić bezpieczeństwo całej konstrukcji dachu.