Paulownia omszona jest rośliną pochodzącą z Chin, znana także pod nazwą drzewa cesarskiego lub drzewa kiri. W Polsce nie jest wciąż bardzo popularna, ale w innych krajach, takich jak Japonia, Korea czy Stany Zjednoczone, cieszy się naprawdę sporym uznaniem. Symbolika paulownii omszonej jest związana z jej pochodzeniem. W Chinach drzewo to uważane jest za symbol królewskości, ponieważ zostało nazwane na cześć cesarzowej Pauliny Bonaparte, siostry Napoleona Bonaparte. W Japonii zaś drzewo to jest określane mianem drzewem szczęścia i uważane za symbol sukcesu i pomyślności. Co warto wiedzieć o uprawie i kwitnieniu paulowni?
Paulownia omszona – bardzo wytrzymałe drzewo
Przede wszystkim, jest to drzewo szybko rosnące, które może osiągnąć nawet do 20 metrów wysokości. Charakteryzuje się pięknymi, dużymi liśćmi o sercowatym kształcie i kwiatami w kolorze fioletowym, różowym lub białym, zebrane w grona.
Paulownia omszona jest bardzo wytrzymałym drzewem. Drewno ma lekkie i wyjątkowo twarde, co czyni je idealnym do produkcji mebli, podłóg, okrętów, instrumentów muzycznych oraz elementów budowlanych, takich jak belki, deski czy płoty. Wysoka wytrzymałość na ściskanie i gięcie, a także niska skurczliwość sprawiają, że drewno paulowni jest bardzo cenione w przemyśle meblarskim i budowlanym. Ponadto drewno to jest również odporne na grzyby i owady, co dodatkowo podnosi jego wartość użytkową.
Jak i gdzie uprawiać paulownię?
Paulownia omszona jest rośliną, która wymaga specyficznego stanowiska oraz odpowiedniej pielęgnacji. Poniżej kilka wskazówek dotyczących uprawy paulowni:
Stanowisko: najlepiej rośnie na glebach żyznych, przepuszczalnych i wilgotnych. Wymaga także stanowiska słonecznego, chronionego przed wiatrem.
Sadzenie: Najlepszym okresem na sadzenie paulowni jest wczesna wiosna, gdy gleba jest już odmrożona. Sadzonki powinny być zakupione u renomowanego dostawcy i posadzone na odległość co najmniej 3-4 metrów od siebie.
Pielęgnacja: wymaga regularnego podlewania w okresie wzrostu oraz regularnego nawożenia. W pierwszych latach po posadzeniu warto również usuwać chwasty oraz prowadzić cięcie formujące drzewko.
Zimowanie: Paulownia jest drzewem mrozoodpornym, jednak w pierwszych latach po posadzeniu warto okrywać ją na zimę, zwłaszcza w przypadku wystąpienia mrozów poniżej -10 stopni Celsjusza.
Zbiór drewna: Paulownia omszona jest rośliną szybko rosnącą i po około 6-7 latach od posadzenia może być zasadzona w celach produkcyjnych. Drewno jest lekkie, wytrzymałe i elastyczne, dzięki czemu znajduje zastosowanie w produkcji mebli, okien, drzwi, czy desek surfingowych.
Warto pamiętać, że uprawa paulowni w Polsce wymaga specjalistycznej wiedzy i doświadczenia.
Uprawa paulowni w Polsce
Uprawa paulowni w Polsce staje się powoli coraz bardziej popularna, zwłaszcza na terenach o cieplejszym klimacie, takich jak południowa część kraju. Wymagania klimatyczne paulowni są dość specyficzne i roślina ta potrzebuje ciepłego i słonecznego stanowiska oraz żyznej i przepuszczalnej gleby. W Polsce może być uprawiana przede wszystkim w pasie przygranicznym, na obszarach o łagodnym klimacie, a także na terenach górskich na południu kraju.
Paulownia może być uprawiana zarówno w formie drzewa, jak i krzewu. Roślina jest szybko rosnąca i może osiągać nawet kilkanaście metrów wysokości w ciągu kilku lat. Ze względu na swoje walory estetyczne, a także cechy użytkowe, takie jak wysoka wytrzymałość na wiatr i choroby oraz szybki wzrost, paulownia jest coraz częściej uprawiana w Polsce jako drzewo ozdobne, ale także w celach przemysłowych, w tym produkcji drewna i celulozy.
Kilka zasad, o których warto pamiętać, aby uprawa paulowni w Polsce była skuteczna i przyniosła oczekiwane efekty:
- Wybierz odpowiednie miejsce do uprawy paulowni – Paulownia omszona najlepiej rośnie w miejscach słonecznych i osłoniętych od wiatru. Gleba powinna być żyzna i dobrze nawodniona.
- Uprawiaj paulownię na dużych obszarach – Paulownia jest rośliną szybko rosnącą i potrzebuje dużo miejsca do rozwoju. Dlatego najlepiej uprawiać ją na dużych obszarach, w formie plantacji.
- Odpowiednie nawożenie – potrzebuje odpowiedniego nawożenia, zwłaszcza w pierwszych latach życia. Należy stosować nawozy mineralne oraz naturalne (np. kompost), aby zapewnić roślinie odpowiednie składniki odżywcze.
- Regularne podlewanie – Paulownia potrzebuje regularnego podlewania, zwłaszcza w okresie wzrostu. W przypadku suszy należy podlewać częściej.
- Ochrona przed chorobami i szkodnikami – roślina jest podatna na ataki szkodników, takich jak przędziorki, mszyce czy gąsienice. Należy regularnie kontrolować rośliny i w razie potrzeby stosować odpowiednie środki ochrony.
Paulownia omszona – uprawa z nasion
Paulownia może być rozmnażana z nasion, choć ta metoda jest mniej popularna ze względu na dłuższy czas oczekiwania na pierwsze efekty. Jeśli jednak zdecydujemy się na tę metodę, warto pamiętać o kilku zasadach:
- Siew nasion powinien odbyć się wczesną wiosną, najlepiej w lutym lub marcu, w miejscu chronionym przed wiatrem i mrozem.
- Nasiona należy wybrać z dojrzałych, zdrowych i dobrze wybarwionych strąków.
- Przed siewem należy nasiona namoczyć w ciepłej wodzie (o temperaturze około 50 stopni Celsjusza) przez około 24 godziny, co ułatwi kiełkowanie.
- Nasiona można wysiewać bezpośrednio do gruntu lub do pojemników z podłożem. W przypadku siewu do gruntu należy przysypać nasiona cienką warstwą ziemi i lekko przykryć torfem lub żwirkiem. W przypadku siewu do pojemników zaleca się używanie podłoża o odczynie lekko kwaśnym (pH 5,5-6,5), np. z dodatkiem torfu i piasku.
- Nasiona powinny kiełkować w ciągu 2-4 tygodni, w zależności od warunków atmosferycznych.
- Po wykiełkowaniu i uformowaniu się pierwszych liści, należy przeprowadzić przerzedzanie sadzonek, zostawiając tylko te o najlepszym wzroście i kondycji.
- Sadzonki powinny być systematycznie podlewane i nawożone, a po około 1-2 latach można je przesadzić na stałe miejsce uprawy.
Paulownia omszona – sadzonki
Warto pamiętać, że rozmnażanie paulowni omszonej przez sadzonki jest trudniejsze i mniej skuteczne niż przez nasiona. Niemniej, instrukcja krok po kroku, jak to zrobić:
- Wybierz zdrowe i mocne pędy paulowni omszonej o grubości około 1-2 cm i długości 30-40 cm. Najlepiej, aby były one pobrane z młodych, zdrowych drzew.
- Odcinaj pędy ostrożnie, używając ostrej nożyczki, aby uniknąć uszkodzenia rośliny.
- Oczyść dolną część pędu z liści i bocznych gałęzi na wysokości 15-20 cm.
- Posyp dno doniczki warstwą 2-3 cm żwirku lub grubego piasku, aby ułatwić odpływ wody.
- Wypełnij doniczkę lekkim i przepuszczalnym podłożem z dodatkiem torfu lub kompostu, aby zapewnić dobrą drenaż.
- Włóż pęd do doniczki tak, aby dolna część pędu była zanurzona w podłożu na głębokość około 5-10 cm.
- Delikatnie ubij podłoże wokół sadzonki i napełnij doniczkę wodą.
- Przenieś doniczkę z sadzonką na słoneczne i osłonięte przed wiatrem miejsce.
- Podlewaj sadzonki regularnie, ale unikaj nadmiernego podlewania, które może prowadzić do gnicia korzeni.
Po 4-6 tygodniach sadzonka powinna zakorzenić się i zacząć rosnąć. Można ją przesadzić na stałe miejsce uprawy.
Jak szybko rośnie paulownia omszona?
Paulownia omszona jest znana ze swojego szybkiego wzrostu. Rośnie nawet o 3-4 metry rocznie w pierwszych latach po posadzeniu. W sprzyjających warunkach może osiągnąć do 20-30 metrów wysokości w ciągu 15-20 lat.
Czy paulownia kwitnie w Polsce?
Paulownia omszona może zakwitać w Polsce, ale zależy to od wielu czynników, takich jak klimat, gleba, warunki pogodowe, wiek drzewa, itp. W Polsce, ze względu na klimat, nie jest to roślina typowa, ale w pewnych rejonach kraju, w szczególności na południu, paulownia omszona może być uprawiana jako roślina ozdobna lub energetyczna. W przypadku uprawy na większą skalę jako drzewo energetyczne, paulownia omszona jest sadzona w równych rzędach i regularnie przycinana, co może wpłynąć na mniejsze prawdopodobieństwo kwitnienia. Jednak w przypadku uprawy w celach ozdobnych, po odpowiednim przygotowaniu gleby i umieszczeniu roślin w optymalnych warunkach, istnieje szansa, że paulownia omszona zakwitnie.
Kiedy sadzić Paulownie?
Najlepiej sadzić ją na wiosnę, po ustąpieniu mrozów i ustabilizowaniu się temperatury wokół 15-20°C. W Polsce najodpowiedniejszy czas na sadzenie to okres od końca kwietnia do początku czerwca. Ważne jest, aby ziemia była dobrze ogrzana i wilgotna, ale nie mokra. W przypadku sadzenia wczesną wiosną należy upewnić się, że gleba jest już dobrze odsączona po topnieniu śniegu.
Paulownia – zimowanie
Paulownia omszona jest drzewem wrażliwym na mróz, więc zimowanie jest bardzo ważnym etapem w uprawie tej rośliny w klimacie umiarkowanym. W Polsce, w regionach o łagodnym klimacie, paulownię można pozostawić na zimę na wolnym powietrzu, ale należy ją odpowiednio przygotować. W pierwszych dwóch latach po posadzeniu drzewka należy zabezpieczyć je przed zimowymi mrozami, osłaniając je np. agrowłókniną.
W kolejnych latach należy szczególnie zadbać o korzenie drzew, ponieważ są one narażone na przemarznięcie. Aby zminimalizować ryzyko uszkodzeń, przed nadejściem zimy należy obficie podlać paulownię, a następnie przykryć jej podstawę warstwą izolującego materiału, takiego jak słoma czy korowina. W czasie zimy warto także od czasu do czasu sprawdzać stan rośliny i usunąć śnieg z jej korony, jeśli jest to konieczne.
Ile kosztuje paulownia?
Ceny paulownii mogą się różnić w zależności od wielu czynników, takich jak region, dostawca, wielkość rośliny itp.
Przykładowo, ceny za sadzonki paulownii omszonej w Polsce mogą wynosić:
- małe sadzonki o wysokości 20-30 cm – około 10-15 zł/szt.
- średnie sadzonki o wysokości 50-70 cm – około 30-50 zł/szt.
- większe sadzonki o wysokości powyżej 1 metra – około 80-100 zł/szt.
Warto jednak pamiętać, że cena może się zmieniać w zależności od dostawcy i regionu. Ponadto, cena rośliny to tylko część kosztów związanych z uprawą paulownii, ponieważ należy uwzględnić także koszty związane z przygotowaniem gleby, nawożeniem, ochroną przed chorobami i szkodnikami, a także koszty pracy i transportu.