Równomierne rozprowadzanie ciepła po całym grzejniku jest szczególnie ważne dla dobrego utrzymywania temperatury w całym pomieszczeniu i dla naszych rachunków za energię elektryczną. Może się jednak zdarzyć tak, że kaloryfer, choć uruchomiony jak zwykle, nie będzie w całości nagrzany, a w jego dolnej części temperatura będzie niższa lub całkiem zimna. Co to znaczy? Grzejnik zimny na dole – co robić?
Dlaczego grzejnik jest zimny na dole – przyczyny
Przede wszystkim warto wiedzieć, że zimna temperatura w dole kaloryfera jest jedną z jego najpopularniejszych usterek, dlatego stosunkowo łatwo można znaleźć jej przyczynę i zlikwidować problem. Najczęstsze przyczyny tego, że grzejnik jest zimny na dole, to:
- Źle działający termostat – jeśli nie znamy się na tym, wezwijmy do sprawdzenia fachowca. W tej usterce przyczyną jest zablokowanie iglicy, wskutek którego ciepła woda nie wszędzie dochodzi. Można odkręcić głowicę termostatu i sprawdzić czy iglica działa dobrze, ale tylko pod warunkiem, że wiemy, co robimy! Niepoprawne odkręcenie czy uszkodzenie iglicy wraz z termostatem może być później bardzo kosztowne w naprawie.
- Problemy z zaworem – zawór kaloryfera skrzypi i nie przekręca się tak lekko jak kiedyś, albo przeciwnie, stał się zupełnie luźny? To może być powód! Oznaką są rdza na zaworze, zabrudzenia, zmiana koloru.
- Zapowietrzenie grzejnika – to jedna z przyczyn, które możemy sprawdzić i zlikwidować samodzielnie. Standardowo zawsze na początku okresu grzewczego czyli wczesną jesienią powinno się upewnić, czy w czasie nieużywania kaloryferów (letni okres bezczynności), nie uległy one zapowietrzeniu. Jeśli tak, efektywność ich pracy będzie bardzo niska, a dotykając grzejnika będziemy wyraźnie czuć, że nie dogrzewa się on do końca i niektórego jego partie pozostają zimne. Grzejnik jest zapowietrzony gdy jego dół jest ciepły, a góra zimna (najczęściej), lub zimny jest dół a góra ciepła (rzadziej!).
Jak odpowietrzyć grzejnik na dole? Chroniące instalację centralnego ogrzewania czynności odpowietrzające, które dodatkowo poprawiają wydajność dostarczania do wnętrz ciepła, są stosunkowo proste. Żeby odpowietrzyć kaloryfer:
- Podnosimy ciśnienie w instalacji do ok 1,4 atmosfery (standardowe to 1,2)
- Wyłączamy kocioł grzewczy i pompę do ogrzewania centralnego
- Lokalizujemy na grzejniku odpowietrzniki – ich wygląd możemy zobaczyć na wielu materiałach video znalezionych w sieci
- Przekręcamy lekko odpowietrzniki, pamiętając o podłożeniu pod nie miski, na wyciekającą w czasie tego działania wodę
- Do przekręcenia zaworu używamy klucza – zwykle pasuje standardowy, uniwersalny klucz, który znajdzie się w każdym mieszkaniu
- O tym, że grzejnik rzeczywiście był zapowietrzony, poinformuje nas charakterystycznie syczenie. Dopiero gdy powietrze uchodząc z sykiem z grzejnika zastąpione zostanie przez cieknącą wodę – zakręcamy odpowietrznik
- Gotowe – kaloryfer w tym momencie został odpowietrzony
Na koniec uruchamiamy instalację grzewczą i sprawdzamy czy działa poprawnie. Jeśli tak, to znaczy że powodem jego niedogrzewania się było właśnie zapowietrzenie
Dlaczego grzejnik jest do połowy zimny?
Poza trzema w/w, najczęstszymi problemami z równomiernym rozprowadzaniem ciepła po całym kaloryferze, istnieją też inne. Dlaczego grzejnik jest do połowy zimny? Jeśli wyeliminowaliśmy możliwość usterki wg wcześniejszych przyczyn, to kolejnymi mogą być:
- Zabrudzenie kaloryfera
- Błędny montaż grzejnika – nierówne jego powieszenie, obsunięcie się. Takie rzeczy mają miejsce w nowo budowanych mieszkaniach, ale też z czasem np. na terenach górniczych wskutek drgań może dojść do zmiany poziomu mocowania grzejnika, czego efektem jest jego nierówne rozprowadzanie ciepłej wody. Grzejnik najlepiej przywiesić na nowo, sprawdzając poziom.
- Zabrudzenie filtra – można spróbować wyczyścić go samodzielnie lub wezwać fachowca od instalacji centralnego ogrzewania. Pomóc też może hydraulik – zwykle doskonale zna on się na oczyszczaniu urządzeń i filtrów przy grzejnikach.
- Usterka pompy – najczęściej w domach jednorodzinnych z własną instalacją. W tym przypadku naprawa często się nie opłaca i lepiej wymienić pompę na nową. Tu zaleca się skorzystanie z usług specjalisty, szczególnie jeśli budowa i działanie pompy są nam zupełnie obce.
- Ograniczenie przepływu ciepłej wody – to jest częsta przyczyna w blokach, w których administracja lub spółdzielnia zarządzająca instalacją może celowo ograniczyć przepływ ciepłej wody, celem oszczędności. Ma to miejsce zazwyczaj na początku sezony grzewczego i wtedy rzeczywiście kaloryfery mogą być zimne na dole.
- Awaria instalacji centralnego ogrzewania – gdy wszystko inne zawiedzie, może się okazać że problem jest większy i konieczny będzie całościowy przegląd poprawności działania c.o. W tej sytuacji możliwym powodem nie jest sam kaloryfer, a inne części systemu grzewczego, które nie działają poprawnie, zużyły się lub zepsuły.
Ważne: przed próbą samodzielnych napraw pamiętajmy, żeby podejmować się ich tylko wtedy, gdy naprawdę się na tym znamy. Nieumiejętne próby czyszczenia czy renowacji grzejnika mogą się źle skończyć dla całej instalacji, a to pociągnie za sobą dalsze, zwykle bardzo wysokie koszty.
Jak samodzielnie oczyścić grzejnik?
Wstępne, samodzielne czyszczenie kaloryfera można wykonać samemu, wykorzystując do tego proste rzeczy. Przygotuj odkurzacz, szczotkę do grzejników lub bawełnianą ściereczkę, którą wyjmiesz brud, kurz i pajęczyny gromadzące się w kaloryferze i między jego żeberkami. Zdemontuj głowicę termostatu, dalej boczne osłony grzejnika i grill tak, żeby dostać się do środka. Przy demontażu postępuj bardzo ostrożnie, tak żeby nie uszkodzić lakieru, bo później grzejnik będzie nieładnie wyglądał.
Pamiętaj, żeby demontaż wykonać z drugą osobą, tak, by w czasie ściągania kratki i osłony cały grzejnik nie spadł na podłogę! Jeśli spadnie – doprowadzimy do powodzi i uszkodzeń instalacji, więc należy być przy tym naprawdę uważnym. Po zdjęciu wszystkich elementów – wybieramy kurz, brud, zanieczyszczenia – najlepiej odkurzaczem lub szczotką, tak by niczego nie uszkodzić. Dobrze też przetrzeć wszystko wilgotną szmatką czy kupionymi w sklepie nawilżanymi ściereczkami. Po oczyszczeniu grzejnika ostrożnie zakładamy z powrotem osłony boczne, grill i całą zdjętą wcześniej resztę.
Przeczyszczanie grzejników w środku warto robić co rok/ dwa, tak, żeby przed kolejnym sezonem grzewczym kurz i brud nie blokowały przepływu ciepła – szczególnie jeśli w domu mamy np. koty czy psy zostawiające wiele sierści. Kłaki mogą zapchać grzejnik sprawiając, że nie będzie on właściwie rozprowadzał ciepła, a dodatkowo spowodują charakterystyczny smród „palącego się” kurzu i włosów (po pierwszym uruchomieniu grzejników w sezonie)
Co zrobić, żeby grzejnik dobrze grzał?
Kilka najważniejszych rzeczy, o których należy pamiętać, żeby grzejnik dobrze grzał:
- Regularne, coroczne odpowietrzanie przed rozpoczęciem sezonu grzewczego
- Systematyczne oczyszczanie żeberek kaloryfera i przestrzeni między nimi tak, żeby ciepłe powietrze mogło się dobrze rozchodzić i by nie blokował go kurz
- Sprawdzanie temperatury grzejnika na górze i na dole – wystarczy co jakiś czas, żeby upewnić się co do efektywności rozprowadzania ciepła
- Poprawny montaż grzejnika tak, żeby wokół niego był swobodny przepływ powietrza – kaloryfer powinien być założony tak, żeby mieć odstęp od ściany, absolutnie nie może do niej przylegać bezpośrednio
- Nie zastawianie grzejników meblami typu kanapa, szafa, biurko – to zblokuje efektywność energetyczną. Podobnie nie wolno zasłaniać grzejnika firanką – ciepło wówczas rozchodzi się ku oknu znajdującemu się wyżej a nie w stronę wnętrza mieszkania. Im więcej przeszkód blokuje ciepło tym gorzej dla optymalnego dogrzania wnętrza i dla rachunków za prąd.
- Korzystanie z termostatu i regulowanie ciepła wg potrzeb – specjaliści podkreślają, że pozostawienie termostatu np. na najwyższej skali 5 czy 6 przez lata jest nieodpowiednie dla kaloryferów. Na sezon letni zakręcamy termostat na zero i pilnujemy, żeby w sezonie też grzejnik nie był przez kilka miesięcy zawsze ustawiony na najwyższy poziom.