Figowiec benjamiński (benjaminek, Ficus Benjamina) – pielęgnacja, wymagania, choroby

Figowiec benjamiński, znany również jako benjaminek lub Ficus Benjamina, to jedna z najpopularniejszych roślin doniczkowych na świecie. Jego atrakcyjne, błyszczące liście i zdolność do dostosowywania się do różnych warunków środowiskowych sprawiają, że jest to ulubiona roślina dekoracyjna zarówno w domach, jak i biurach. Benjaminek jest ceniony za swoją elegancję i zdolność do oczyszczania powietrza, co sprawia, że jest doskonałym wyborem dla miłośników roślin doniczkowych.

Wygląd fikusa benjamina

Fikus benjamina to roślina doniczkowa o eleganckim i charakterystycznym wyglądzie.

  1. Liście: Są jego najbardziej rozpoznawalną cechą. Są błyszczące, skórzaste i zazwyczaj eliptyczne lub lancetowate. Kolor: zielony, choć odmiany variegata mogą mieć białe lub kremowe plamy na liściach.
  2. Pnie: Pnie fikusa benjamina są zazwyczaj cienkie, ale mogą stawać się coraz grubsze w miarę dorastania rośliny. W przypadku starszych egzemplarzy pnie mogą być brązowe i lekko spękane.
  3. Wzrost: Roślina ma naturalną tendencję do wznoszenia się, a gałęzie mogą rosnąć gęsto. Odmiana fikusa benjamina, a dokładniej jak benjaminek pleciony, będzie mieć pnie spleciony w dekoracyjne wzory.
  4. Korzenie powietrzne: Może wykształcać korzenie powietrzne, które zwisają z pnia. Mogą one dodać uroku i charakteru roślinie.
  5. Owoce: Roślina może wykształcać małe, kuliste owoce, ale są one rzadko widoczne w warunkach domowych.

Fikus benjamina jest rośliną dekoracyjną, która dodaje elegancji i tropikalnego uroku do wnętrza. 

Pielęgnacja fikusa benjamina

Aby fikus benjamina rósł zdrowo i pięknie, warto pamiętać o kilku podstawowych zasadach pielęgnacji.

Oświetlenie

Preferuje jasne, ale niebezpośrednie światło słoneczne. Najlepszym miejscem dla fikusa benjamina jest parapet wschodniego lub zachodniego okna. W bezpośrednim słońcu liście fikusa benjamina mogą się poparzyć.

Podlewanie

Fikus benjamina należy podlewać regularnie, ale nie za dużo. Podłoże powinno być stale lekko wilgotne, ale nie mokre. Nadmiar wody może spowodować gnicie korzeni.

Nawożenie

Należy nawozić od marca do września raz na dwa tygodnie płynnym nawozem dla roślin doniczkowych.

Przesadzanie

Fikus benjamina należy przesadzać co 2-3 lata. Nowa doniczka powinna być o około 2-3 rozmiary większa od poprzedniej. Na dnie doniczki należy umieścić warstwę drenażu, aby zapobiec zaleganiu wody.

Cięcie

Fikus benjamina nie wymaga regularnego cięcia. Można go przycinać w razie potrzeby, celem nadania mu pożądanego kształtu.

Choroby i szkodniki

W przypadku wystąpienia szkodników należy zastosować odpowiedni środek ochrony roślin.

Kilka dodatkowych wskazówek dotyczących pielęgnacji fikusa benjamina:

  • Warto regularnie zraszać liście, aby zapewnić im odpowiednią wilgotność powietrza.
  • Jest wrażliwy na zmiany temperatury. W zimie należy przestawić go do pomieszczenia, w którym temperatura nie spada poniżej 15 stopni Celsjusza.

Przestrzegając tych zasad, możesz zapewnić swojemu fikusowi benjamina zdrowy wzrost i rozwój.

Przesadzanie fikusa benjamina

Krok po kroku, jak przesadzać fikusa benjamina:

  1. Wybierz odpowiednią doniczkę. Doniczka powinna być o 2-3 rozmiary większa od poprzedniej. Na dnie doniczki należy umieścić warstwę drenażu.
  2. Przygotuj nowe podłoże: powinno być żyzne i przepuszczalne. Można kupić gotowe podłoże do roślin doniczkowych lub przygotować je samodzielnie z mieszanki torfu, ziemi kompostowej i piasku.
  3. Ostrożnie wyjmij fikusa benjamina ze starej doniczki, aby nie uszkodzić korzeni.
  4. Usuń nadmiar podłoża.
  5. Umieść fikusa benjamina w przygotowanej doniczce i dosyp podłoża wokół korzeni.
  6. Podlej roślinę tak, aby podłoże było dobrze wilgotne.

Pamiętaj:

  • Przesadzaj fikusa benjamina wiosną, gdy roślina jest w fazie wzrostu.
  • Podczas przesadzania uważaj, aby nie uszkodzić korzeni.

Rozmnażanie fikusa benjamina

Fikusa benjamina można rozmnażać kilkoma różnymi metodami, w tym przez sadzonki, nasiona i powietrzne warstwienie. 

  1. Sadzonki pędowe:
    • Wybierz zdrowy pęd z macierzystej rośliny. Pęd powinien mieć co najmniej kilka liści i być długości około 15-20 centymetrów.
    • Usuń dolne liście, pozostawiając tylko kilka na szczycie.
    • Umieść pęd w wodzie lub wilgotnym podłożu do korzenienia. Możesz użyć korzeniarki lub doniczki z wilgotnym substratem.
    • Oczekuj, aż pęd wykształci korzenie, co może zająć kilka tygodni.
    • Po wykształceniu się korzeni, możesz przesadzić sadzonkę do większej doniczki z ziemią.
  2. Nasiona:
    • Nasiona fikusa benjamina można zakupić w specjalistycznych sklepach ogrodniczych.
    • Posadź nasiona w doniczce z odpowiednim podłożem dla rośliny doniczkowej.
    • Utrzymuj podłoże wilgotne, ale nie przemaczaj go.
    • Nasiona powinny kiełkować w ciągu kilku tygodni. Po wykiełkowaniu możesz przesadzić młode rośliny do osobnych doniczek.
  3. Powietrzne warstwienie:
    • Wybierz zdrową gałąź z macierzystej rośliny i obetnij pasek kory z tej gałęzi.
    • Nałóż substytut korzenia (np. torf lub mokry mech) na miejsce usuniętej kory.
    • Owiń miejsce z substytutem korzenia w plastikową folię i zabezpiecz ją taśmą lub klamrami.
    • Regularnie nawilżaj substytut korzenia i oczekuj, aż wykształcą się korzenie.
    • Gdy korzenie będą gotowe, odetnij nową roślinę od macierzystej gałęzi i przesadź ją do oddzielnej doniczki.

Czego nie lubi fikus Benjamin?

  • Nadmiaru wody. Może on spowodować gnicie korzeni i łodyg.
  • Bezpośredniego światła słonecznego. W bezpośrednim słońcu liście fikusa Benjamina mogą się poparzyć.
  • Niskiej temperatury. Optymalna temperatura dla fikusa Benjamina to 18-25 stopni Celsjusza.
  • Przeciągów. Należy unikać stawiania go w pobliżu drzwi i okien.
  • Gwałtownych zmian temperatury.
  • Zmiany miejsca. Fikus Benjamin nie lubi zmian miejsca. Jeśli przestawimy go w inne miejsce, może zareagować utratą liści.
  • Suchego powietrza. Lubi wilgotne powietrze. W suchym liście mogą żółknąć i opadać.

Szkodniki i choroby fikusa benjamina

Fikus Benjamin może być atakowany przez następujące szkodniki:

  • Mączlik szklarniowy – Powoduje powstawanie białego, mączystego nalotu na liściach. Liście fikusa, które są atakowane przez mączlika szklarniowego, żółkną i opadają.
  • Wełnowiec – Liście fikusa, które są atakowane przez wełnowca, żółkną i opadają.
  • Mszyce – Powodują deformacje liści i pędów.
  • Przędziorki – Powodują powstawanie żółtych plam na liściach.

W przypadku wystąpienia szkodników należy zastosować odpowiedni środek ochrony roślin. Można również usunąć szkodniki ręcznie.

Podatność na choroby:

  • Rdza i szara pleśń- objawiają się występowaniem rdzawych plam na liściach.
  • Mączniak prawdziwy – choroba grzybowa, która objawia się występowaniem białego, mączystego nalotu na liściach.

Dlaczego fikusowi żółkną i opadają liście?

Żółknięcie i opadanie liści fikusa benjamina może być spowodowane przez wiele czynników, w tym:

  • Nadmiar wody.
  • Zbyt jasne światło.
  • Zbyt ciemne miejsce.
  • Zbyt wysoka temperatura.
  • Zbyt niska temperatura.
  • Przeciągi.
  • Zmiany temperatury.
  • Zmiany miejsca.
  • Suche powietrze.
  • Uszkodzenia mechaniczne.
  • Choroby i szkodniki.

Jak uratować beniaminka?

Aby uratować beniaminka, należy najpierw określić przyczynę żółknięcia i opadania liści. Jeśli przyczyną jest jeden z czynników, które można kontrolować, należy odpowiednio zmodyfikować warunki uprawy rośliny. Jeśli przyczyną jest choroba lub szkodnik, należy zastosować odpowiedni środek ochrony roślin.

  • Sprawdź, czy jest podlewany prawidłowo. Podłoże powinno być stale lekko wilgotne, ale nie mokre. 
  • Sprawdź, czy jest umieszczony w odpowiednim miejscu. Fikus benjamina preferuje jasne, ale niebezpośrednie światło słoneczne. 
  • Utrzymaj odpowiednią temperaturę i wilgotność powietrza.
  • Unikaj przeciągów i gwałtownych zmian temperatury. 
  • Nie przestawiaj fikusa benjamina w inne miejsce bez potrzeby.
  • Regularnie obserwuj fikusa benjamina pod kątem chorób i szkodników. 

Zastosowanie fikusa benjamina

Fikus ten ma wiele zastosowań zarówno jako roślina doniczkowa, jak i w kontekście zdrowia i dekoracji wnętrz. Kilka głównych zastosowań tej rośliny:

  1. Często uprawiany jako roślina dekoracyjna w domach, biurach, restauracjach i innych miejscach publicznych. 
  2. Oczyszczanie powietrza z niektórych szkodliwych substancji chemicznych, takich jak formaldehyd i benzen. 
  3. Poprawa wilgotności powietrza: Roślina ta może pomóc w zwiększeniu wilgotności powietrza w pomieszczeniach, co jest korzystne zwłaszcza w suchych klimatach lub w sezonie grzewczym.
  4. W chińskim feng shui fikus benjamina jest uważany za roślinę przynoszącą pomyślność i harmonię. 
  5. Uroczystości i dekoracje: w tym na wesela, przyjęcia i ceremonie. Może pełnić rolę ozdoby stołu, dekoracji stołu weselnego lub atrakcyjnego elementu wystroju wnętrza.
  6. Wzrost na zewnątrz: W odpowiednich strefach klimatycznych fikus benjamina może być uprawiany jako roślina ogrodowa lub  ozdobna na tarasach i balkonach.

Odmiany fikusa benjamina

Najpopularniejsze odmiany fikusa benjamina to:

  • Variegata – o zielonych liściach z białymi przebarwieniami. Jest to najpopularniejsza odmiana fikusa benjamina.
  • Starlight – o zielono-białych liściach. Młode liście są bardziej białe, a starsze bardziej zielone.
  • Barok – karłowata o skręconych liściach.
  • Monique – odmiana o lekko pofalowanych liściach.

Oprócz tych odmian, dostępne są również inne, mniej popularne, np.:

  • Danielle – o ciemnozielonych liściach.
  • Reginald – o żółto-zielonych liściach.
  • Exotica – o zielonych liściach z długimi, poskręcanymi wierzchołkami.
  • Golden King – o żółtych liściach.
  • Kinky –  o skręconych liściach.