Przegorzan kulisty to gatunek rośliny, który nie tylko zachwyca swoim wyglądem, ale posiada również liczne właściwości lecznicze. Przyjrzyjmy się bliżej tym aspektom, omawiając różne odmiany przegorzana kulistego, jego korzystny wpływ na zdrowie oraz podstawowe wskazówki dotyczące uprawy i pielęgnacji tej rośliny.
Przegorzan kulisty – opis rośliny
Przegorzan kulisty (Sedum morganianum), zwany także burros tail lub donkey tail, to oryginalna roślina sukulenta, znana ze swoich charakterystycznych liści i zwisającego wzrostu. Jego liście są małe, mięsiste, cylindryczne i jasnozielone, zebranie na długich, zwisających pędach, co nadaje mu niezwykły wygląd. Roślina ta może osiągać znaczną długość, tworząc efektowny efekt kaskadowego ogonka osła. Kwitnie rzadko, a jego kwiaty są niewielkie i różowe lub czerwone, ale to zwisające liście są głównym powodem popularności tej rośliny.
Jest to roślina pochodząca z Meksyku, co sprawia, że jest dobrze przystosowana do surowych warunków, w których dominuje brak wody, co czyni ją idealną do uprawy w sukulentyjnych ogrodach i jako roślinę na parapecie w mieszkaniach.
Przegorzan kulisty – odmiany
Do najpopularniejszych odmian przegorzanu kulistego należą:
- Arctic Glow – odmiana o białych kwiatach
- Blue Heaven – odmiana o jasnoniebieskich kwiatach
- Giant Blue – odmiana o dużych, niebiesko-fioletowych kwiatach
- Lombardy Giant – odmiana o dużych, niebieskich kwiatach
- Niveus – odmiana o białych kwiatach
Inne odmiany przegorzanu kulistego:
- Atrorubens
- Black Beauty
- Conqueror
- Polaris
- Snowflake
- White Beauty
Wybór odmiany przegorzanu kulistego zależy od potrzeb i preferencji użytkownika. Jeśli zależy nam na roślinie o dużych, efektownych kwiatach, to warto wybrać jedną z odmian o dużych kwiatostanach, takich jak Giant Blue lub Lombardy Giant. Jeśli szukamy rośliny o nietypowym kolorze kwiatów, to warto wybrać jedną z odmian o kwiatach białych, czarnych lub czerwonych.
Przegorzan kulisty – wymagania i uprawa
Przegorzan kulisty to roślina sukulenta, która jest stosunkowo łatwa w uprawie, jeśli spełnione są jej podstawowe wymagania.
- Stanowisko i oświetlenie: potrzebuje jasnego, rozproszonego światła. Umieść go na parapecie lub w miejscu, gdzie dostanie co najmniej 4-6 godzin dziennego światła słonecznego.
- Podłoże: Wybierz lekko przepuszczalne podłoże o dobrej drenażu, takie jak mieszanka do sukulentów lub kaktusów.
- Podlewanie: Podlewaj go oszczędnie i dopiero wtedy, gdy podłoże jest suche w dotyku.
- Temperatura: Najlepiej rozwija się w temperaturach między 18 a 24°C. W okresie zimowym warto zapewnić jej chłodniejszą temperaturę, ale nie niższą niż 10°C.
- Nawożenie: Wystarczy raz na miesiąc w okresie wzrostu (wiosna i lato) użyć nawozu do sukulentów.
- Przesadzanie: Rzadko, co kilka lat lub tylko wtedy, gdy jest to niezbędne z powodu nadmiernego wzrostu korzeni.
Kiedy sadzimy przegorzan pospolity? Ile przegorzanu na hektar?
Przegorzan pospolity najlepiej sadzić w sierpniu. W tym czasie rośliny są już w pełni rozwinięte i mają dobrze rozwinięty system korzeniowy. Dzięki temu lepiej się przyjmują i szybciej rosną. Przyjmuje się, że na hektar należy posadzić około 1000-1200 roślin przegorzanu pospolitego. Jest to ilość, która zapewni odpowiednią ilość pożytku dla pszczół.
Jak i kiedy rozmnażać przegorzan?
Przegorzan kulisty można rozmnażać na kilka różnych sposobów, w tym przez sadzonki liści, sadzonki pędów lub przez podział starszej rośliny.
- Rozmnażanie przez sadzonki liści:
- Wybierz zdrowy liść przegorzana kulistego i ostrożnie odłam go od główki rośliny.
- Pozostaw odcięty liść do wyschnięcia na powietrzu przez kilka dni, aby zranione miejsce mogło się zagoić.
- Następnie umieść suchy liść na wilgotnym podłożu do uprawy sukulentów lub kaktusów, tak, aby dolna część liścia dotykała podłoża.
- Podlewaj delikatnie, aby utrzymać wilgotność.
- Rozmnażanie przez sadzonki pędów:
- Wybierz zdrowy, długi pęd przegorzana kulistego i ostrożnie odetnij go od główki rośliny.
- Pozostaw odcięty pęd do wyschnięcia przez kilka dni.
- Następnie umieść suchy pęd w wilgotnym podłożu do uprawy sukulentów, zakorzeniając go na głębokość około 2-3 cm.
- Podlewaj go delikatnie i utrzymuj wilgotność, aż zaczną pojawiać się nowe korzenie i pędy.
- Rozmnażanie przez podział starszej rośliny:
- W przypadku starszych i bardziej rozbudowanych przegorzanych kulistych można przeprowadzić podział głównego karpika.
- Wyjmij całą roślinę z doniczki.
- Delikatnie oddziel od siebie rozgałęzienia i korzenie, starając się nie uszkodzić zbytnio korzeni.
- Posadź każdy podział w osobnej doniczce.
Najlepszy czas do rozmnażania przegorzana kulistego to wiosna lub wczesne lato, kiedy roślina jest w okresie aktywnego wzrostu.
Przegorzan kulisty – zastosowanie i właściwości lecznicze
Właściwości lecznicze przegorzanu kulistego:
- Działanie wzmacniające: Wspomaga odporność i pomaga w walce z infekcjami.
- Działanie przeciwzapalne, które może być pomocne w leczeniu stanów zapalnych układu oddechowego, układu pokarmowego i układu moczowo-płciowego.
- Działanie żółciopędne: Wspomaga pracę wątroby i trzustki. Pomaga w produkcji żółci i ułatwia jej przepływ.
- Działanie moczopędne: Wspomaga pracę nerek i pomaga w usuwaniu nadmiaru wody z organizmu.
Zastosowanie przegorzanu kulistego w lecznictwie:
- Napar z przegorzanu kulistego: jest stosowany w tradycyjnej medycynie ludowej w leczeniu przeziębienia, grypy, stanów zapalnych układu oddechowego, układu pokarmowego i układu moczowo-płciowego.
- Wywar z przegorzanu kulistego: w tradycyjnej medycynie ludowej w leczeniu chorób wątroby i trzustki, chorób nerek i nadciśnienia.
- Kwiaty przegorzanu kulistego: można spożywać jako dodatek do sałatek lub zup. Mają one gorzki smak, ale są bogate w witaminy i minerały.