Tynk strukturalny: cena, rodzaje, zalety

Nowoczesny tynk strukturalny jest dziś jedną z najchętniej wybieranych opcji dekorowania ścian wewnętrznych. To właśnie dzięki jego niepowtarzalnym fakturom, formie i kolorom, uzyskać można wewnątrz mieszkania oryginalną, przykuwającą oko ozdobę ścian. Tynki tego typu stanowią świetną alternatywę dla farb, okładzin ściennych czy boazerii, będąc o wiele bardziej atrakcyjną od nich metodą poprawienia wyglądu ścian.

Co to są tynki strukturalne?

O tym, co to są tynki strukturalne mówi nam wprost ich nazwa: „strukturalne”, czyli posiadające pewną strukturę, która nie jest gładka jak w przypadku zwykłej farby, a właśnie ozdobna. Inną nazwą tynków strukturalnych są tynki dekoracyjne lub po prostu ozdobne. W nowoczesnym wykańczaniu wnętrz tego rodzaju tynki zastępowane są często masami akrylowymi i farbami strukturalnymi – to tańsze, choć nie tak efektowne rozwiązanie. Dodatkowo tynk sam w sobie jest trwalszy, długowieczny i o wiele bardziej estetyczny, a możliwości zaprojektowania z jego wykorzystaniem różnych form i wariacji ściennych są ograniczone tylko wyobraźnią!

Każdy ze standardowych wzorów prezentowanych w sklepach budowlanych może być w przypadku tynku strukturalnego rozszerzony o dziesiątki jego wariacji, a wprawny tynkarz z artystycznym zacięciem może stworzyć z niego coś absolutnie unikatowego.

Rodzaje tynków strukturalnych

Ze względu na fakturę, skład, sposób wykonania oraz nakładania wyróżnić można odmienne rodzaje tynków strukturalnych. Te najpopularniejsze to:

Klasyczne tynki strukturalne – nanoszone na ściany pacą tynkarską, szczotką, pędzlem lub gąbką. Nieograniczone co do opcji tworzenia z nich różnych wzorów.
Tynki zacierane – metoda ich nakładania na ściany polega na użyciu packi zarówno do rozprowadzenia masy tynkowej po powierzchni, jak i jej późniejszego zatarcia, wskutek którego uzyskuje się oczekiwaną fakturę. Wizualnie stanowią one jeden z subtelniejszych i zaraz bardziej eleganckich rodzajów tynków strukturalnych. Niestety, ich położenie na ścianie wymaga sporych umiejętności, dlatego lepiej pozostawić do rękom fachowców.
Japońskie tynki dekoracyjne – wyróżniają się nietypowym składem, który stanowi mieszankę włókien mineralnych, bawełny i jedwabiu. Efektem nałożonym na ścianę jest w tym przypadku faktura delikatna, miękka i bardzo przyjemna w dotyku – mogąca ale niemusząca kojarzyć się z tkaniną. Co ważne, przed nałożeniem japońskiego tynku na powierzchnię ściany, zawsze miesza się go z wodą i odpowiednim pigmentem. Ciekawostka: tynki japońskie są wyjątkowo chętnie wybierane przez osoby, które cenią w swoich domach eko trendy i rozwiązania bazujące na wykorzystaniu możliwie naturalnych składników, nawet w materiałach budowlanych.
Stiuki – stanowią połączenie zaprawy wapiennej z mieszanką wapienno-gipsową, a na tle innych tynków dekoracyjnych wyróżnia je bardzo gładka i charakterystycznie błyszcząca powłoka. Stiuki uważane za tzw. szlachetną wyprawę tynkarską i występują w dwóch odmianach: wapiennej zwanej też lustrzaną oraz gipsowej. We wnętrzach tworzą niezwykle elegancką, wręcz pałacową scenerię ścian.
Kolorowe tynki mozaikowe – znane też pod nazwą marmolitu lub tynku kamyczkowego. Podobnie jak klasyczna mozaika wykorzystują w dekoracji drobne, barwne kamyczki, stanowiące ich wypełnienie. Po naniesieniu na ścianę tworzą na niej bardzo efektowną strukturę z lekkim błyskiem przenikających przez mieszankę, kolorowych elementów. Bardzo dobrze sprawdzają się w pomieszczeniach narażonych na większą wilgoć – np. w kuchniach.
Ziarniste tynki ciągnione – ich skład uwzględnia różną ziarnistość elementów, które stanowią ich wypełniacz, przez co podczas ich zacierania cząstki te żłobią w tynkowej masie przeróżne, nierzadko bardzo fantazyjne motywy.

Każdy z w/w rodzajów tynków ma swoje różne wariacje, a fachowiec może nadać im jeszcze ciekawszy kształt i niepowtarzalny wygląd.

Osobno, ze względu na skład wyróżniamy takie rodzaje tynków strukturalnych, jak:

Tynki mineralne – w ich składzie głównym spoiwem są wapno i cement, a dodatkowo produkt zawiera piaski kwarcowe i liczne dodatki mineralne podnoszące właściwości finalnego tynku. Mineralne struktury tego rodzaju są niezwykle trwałe, paroprzepuszczalne i mają zaskakująco wysoką odporność na rozwijanie się na ich powierzchni grzybów, bakterii oraz alg. To także jeden z tańszych produktów wśród tynków strukturalnych. Dwa najpopularniejsze wzory to: baranek i kornik.
Tynki silikonowe – bardzo elastyczne i świetnie nakładające się, co wynika z zawartości żywicy silikonowej w ich składzie. To właśnie żywica ta zwiększa odporność produktu na skrajne temperatury, chroni przed jego odkształcaniem się na ścianie i zabezpiecza przed przypadkowymi pęknięciami. Ten rodzaj tynku jest szczególnie popularne do wykorzystania na zewnętrznych elewacjach budynków.
Tynki akrylowe – w ich składzie znajdziemy żywice akrylowe, kruszywo i specjalne spoiwa zapewniające wysoką jakość produktu. Akrylowe tynki strukturalne wyróżniają się możliwością ich zmywania bez obawy o starcie całości. Korzystna jest także ich cena, co przy dużej liczbie wariacji form czyni ten rodzaj jednym z bardziej popularnych na rynku.
Tynki silikatowe – podstawą ich składu jest potasowe szkło wodne, domieszki żywiczne i piasek kwarcowy, dzięki czemu silikatowy tynk ma pastelowy kolor i niemożliwe jest jego kupienie w mocniejszych barwach. Stanowi świetny pomysł na wykończenie elewacji, zwłaszcza tam, gdzie mowa o wysokiej wilgotności powietrza, a więc i jakość tynku musi być odpowiednio wysoka.

Warto podkreślić, że o ile każdy rodzaj tynku nada się do wnętrza domu, o tyle już do zastosowania poza jego murami należy wybierać wyłącznie tynki strukturalne do przeznaczenia zewnętrznego. Większość rodzajów tynków wewnętrznych nie jest produkowana z uwzględnieniem ich odporności na czynniki atmosferyczne, dlatego jeśli szukamy tynku na elewację, wybierzmy go wyłącznie z półki tynków typowo zewnętrznych.

Tynk strukturalny – wzory

Wzory tynków strukturalnych zadziwiają różnorodnością, co wynika po pierwsze ze sposobu ich nakładania na ścianę, a po drugie z rodzaju, składu i ziarnistości. Jakie przykładowe wzory można uzyskać dekoracyjnymi tynkami?

Wzory kojarzące się z surowym betonem – specjalna zacierka
Strukturalny baranek – wybierany często do tynkowania elewacji
Faktura typu kornik – również pod elewacje, ale w odróżnieniu od baranka mniej przestrzenna, nieco kanciasta i jak wskazuje nazwa, kojarząca się z rowkami drążonymi przez kornika
Wzory imitujące formę trawertynu – naturalnego kamienia
Ciepłe formy nawiązujące do fal marszczonej tkaniny
Morskie fale – punktowe lub całościowe
Artystyczne przetarcia nieprzyjmujące konkretnego wzoru, a wyglądające raczej jak muśnięcia ściany wykonane pędzlem artysty
Żłobienia szczotkowane
Wzór rysy – jakby ciętych w betonie, wykonywany ostrym brzegiem pacy
Motywy industrialne – nawiązujące do wyglądu dawnych ścian fabrycznych
Imitacja wzorów ceglanych – taka struktura wymaga dużej precyzji tynkowania
Wzory dłutowane – z krawędziami celowo postarzanymi
Szlif – struktura, w której pory tynku wypełnia się powierzchnią satynowaną
Wgłębienia i nierówności – pomysł na wzór, który postarza ścianę, sprawiając celowe wrażenie jej podniszczenia
Koła i kręgi – realizowane pacą zagarniającą tynk do krągłej formy
Wzory trójwymiarowe – optycznie powiększające wrażenie przestrzenności ściany

W/w pomysły stanowią jedynie skromną część tego, co przy nakładaniu tynków strukturalnych może wymyśleć wybrany fachowiec. Im większe doświadczenie i kreatywność ekipy wykończeniowej, tym ciekawsze można uzyskać formy tej ściennej dekoracji.

Zalety tynków strukturalnych

Główną zaletą tynków strukturalnych jest ich ozdobna wielowymiarowość. Niepowtarzalne struktury, jakie dzięki tym masom można mieć na domowej ścianie – po prostu zachwycają, sprawiając że sięga po nie coraz więcej osób. Poza atrakcyjną metamorfozą wnętrza, zalety tynków strukturalnych to także:

Ponadprzeciętna wytrzymałość wynikająca z ich składu – standardowo tynki będą wyglądać tak samo, jak w pierwszych tygodniach ich położenia nawet przez dziesięć lat
Uniwersalność pozwalająca na ich zastosowanie w każdym pomieszczeniu oraz możliwość dobrania tynków typowo nie do wnętrz, a na elewację
Bardzo wysoka odporność na niekorzystne warunki atmosferyczne – w przypadku tynków zewnętrznych
Prosty sposób na zamaskowanie na powierzchni ściany jej niedoskonałości – tynk nakłada się na ściany gładkie, zniszczone, podziurawione, z wgłębieniami, chropowate oraz te, na których są widoczne głębokie żłobienia
Oryginalność
Duża dowolność nakładania – przy tynkach strukturalnych można trzymać się wzoru, jaki początkowo wybraliśmy, ale też jeszcze na etapie wykonywania zacierki, można go zmienić
Duży wybór kolorystyczny, który pozwala dopasować odcień masy tynkowej do konkretnego pomieszczenia, tak by był on z nim spójny i dodatkowo podkreślał aranżację.
Nie wymagają corocznej konserwacji ani przemalowywania

Dobrze dobrany tynk strukturalny sprawdzi się zarówno w pomieszczeniach aranżowanych klasycznie, nowocześnie, rustykalnie, jak i industrialnie.

Wady tynków strukturalnych

Jakie są wady tynków strukturalnych? Cóż, główną wadą jest ich wysoka cena – przynajmniej w porównaniu do alternatyw jak farby strukturalne i masy akrylowe. Z racji na swoje zalety, skład, wytrzymałość i oryginalność, tynki strukturalne nie należą do tanich, a więc ich wybór wiąże się z dużym wydatkiem.

Niektórzy jako wadę tynków strukturalnych wymieniają też wysoki koszt robocizny, jaki wyliczany jest przez fachowców zajmujących się ich nakładaniem. Usługa tania nie jest, ale z pewnością zostanie wykonana dokładniej niż w przypadku samodzielnej pracy – bez posiadanych w tym kierunku umiejętności.

Jak się nakłada tynk strukturalny?

Jeśli posiadamy większy budżet, to nałożenie tynku strukturalnego zawsze warto powierzyć fachowcom, którzy w tej dziedzinie mają już spore doświadczenie. Niemniej, jeśli chcemy oszczędzić na drogiej robociźnie, może się odpowiednio przygotować i pokusić o samodzielne położenie tynku na ścianie. Jak się nakłada tynk strukturalny? Jakie są najważniejsze zasady?

Przygotowanie ściany do nałożenia tynku:

Zabezpieczenie wszystkiego, co mogłoby ulec zabrudzeniu – podłogi, futryny, okna, listwy przypodłogowe, gniazdka elektryczne. Wykorzystać można do tego taśmę malarską. Zaleca się też wyniesienie z pomieszczenia mebli, a jeśli nie jest to możliwe – przesunięcie ich na najbardziej oddaloną ścianę i dodatkowe zabezpieczenie folią.
Oczyszczenie ściany z kurzu i ewentualnych zatłuszczeń – nie trzeba tu usuwać do czysta wieloletnich plam, ale powierzchnia musi zostać przetarta wilgotną ściereczką lub odkurzona zmiotką, tak, by kurz nie lepił się później do tynku
Zagruntowanie całej ściany – grunt zwiększy jej przyczepność, dzięki czemu tynk będzie się lepiej trzymał. Po wykonaniu gruntowania należy poczekać aż ściana całkowicie wyschnie (wchłonie grunt).

Przygotowanie pomieszczenia:

Rekomendowana temperatura wnętrza to +4 do +27 stopni Celsjusza
Rekomendowana wilgotność pomieszczenia: przynajmniej 65%

Niezbędne narzędzia do pracy: zależnie od wybranego rodzaju tynku będzie to paca tynkarska, szpachelka, szczotka, pędzel lub w przypadku tynków natryskowych – urządzenie do natryskiwania. Przy sobie warto też mieć miskę z wodą i ściereczkę, którą usuniemy na bieżąco ewentualne zabrudzenia.

Przygotowanie masy tynkarskiej – zgodnie z zaleceniami producenta

Każdą masę należy uprzednio dobrze wymieszać, tak by miała identyczną konsystencję
Nakładamy tak, jak wskazuje instrukcja producenta, przy każdym z odmiennych rodzajów tynków, proces ten może wyglądać nieco inaczej
Zazwyczaj do narzucania tynku używa się innego narzędzia niż do finalnego formowania wzoru masy na ścianie. Przykład: szpachelką narzucamy, pacą zacieramy.
Nałożony tynk musi wyschnąć, zanim zdecydujemy się na jego malowanie. Całkowity czas schnięcia zawsze wskazany jest na produkcie, ale średnio przyjmuje się tutaj od 5 do 8 dni.
Tynk można, ale nie trzeba pomalować. Dodatkowo, nie ma problemu by z biegiem czasu, kiedy poprzedni kolor nam się znudzi – odświeżyć go innym odcieniem. Samo malowanie wykonuje się pędzlem z długim włosiem, szczególnie w przypadku tynków o dużej ziarnistości, którą na ścianie trzeba dobrze wypełnić farbą, by nie pozostawić przebijających miejsc.

Warto wiedzieć, że tynkowanie ścian produktami strukturalnymi powinno się wykonać ciągiem. Znaczy to, że jeśli położymy tynk na połowie ściany, a potem odłożymy pracę na dzień czy dwa, to schnięcie całości straci równomierność i na koniec może być zbyt widoczny efekt „przejścia” między powierzchnią robioną wcześniej i później. Tym samym zaleca się wykonanie jednej ściany tego samego dnia, a zrobienie przerwy dopiero przed startem kolejnej ściany.

Jaki tynk strukturalny wewnętrzny?

Przed podjęciem decyzji o zakupie tynku strukturalnego do wnętrz, warto zwrócić uwagę na kilka istotnych kwestii. Poszczególne typy tynków mogą np. nadawać się do pomieszczeń wilgotnych (kuchnia, łazienka) lub wręcz przeciwnie, dlatego skupienie się na zaletach i parametrach konkretnego tynku jest tutaj bardzo ważne.

Osobno, zwróćmy uwagę na czas schnięcia tynku potrzebny do tego, by był on na ścianie całkowicie stabilny – jeśli nie mamy czasu na remont, a dzieci wracają do wykańczanego pokoju za dwa dni, lepiej przełóżmy czas tynkowania na moment, w którym wyjadą na dłużej lub wybierzmy tynk o szybkim czasie całkowitego zasychania. Jest to o tyle ważne, że próba dotykania ściany przed jej wyschnięciem, a u dzieci jest to odruch naturalny, może się skończyć uszkodzeniem nawierzchni czy wręcz starciem jej wzoru.

Tynki strukturalne w salonie

W modzie są te, które imitują beton lub kamień, dodając całej aranżacji surowego charakteru. Swobodnie jednak można postawić w tym wnętrzu na tynki japońskie, stiuki czy efektowne tynki mozaikowe – o ile oczywiście preferujemy na ścianie taki efekt.

Tynki strukturalne w kuchni

Zdecydowanie te, które cechują się wyższą odpornością na wilgoć i działanie pary wodnej. Kuchnia, podobnie zresztą jak łazienka, jest wnętrzem szczególnie narażonym na wilgoć, dlatego dobrany do niej tynk musi uwzględniać wodoodporność w swoich parametrach. Przeszukując sklepy budowlane zwracamy więc uwagę na tynki dobrej klasy, odporne na wilgoć, nierozwarstwiające się pod wpływem pary i zmiennych temperatur.

Tynki strukturalne w sypialni

Zależnie od aranżacji sypialnianego wnętrza, warto postawić na taki wzór tynku, które doda pomieszczeniu spokojnego, eklektycznego charakteru, ale zarazem nie wprowadzi do niego zbyt wiele surowości. Zimne, kamienne wzory i zacierki tynkowe mogą w tym miejscu nie wyglądać dobrze, dlatego lepiej postawić na tynki z kolorach ciepłych, o delikatnej, wręcz subtelnej fakturze, czy tworzone z mieszanek bawełny i włókien mineralnych. Te ostatnie dadzą na ścianie efekt przyjemnej w dotyku tkaniny, więc tym samym wprowadzą nastrojowy klimat do sypialni.

Tynki strukturalne w pokoju dziecka

Świetnym pomysłem będą tu tynki kolorowe, ciepłe, wyraziste, ale nie rażące po oczach. Przytulny charakter dziecięcego pokoju zapewnią dekoracyjne tynki mozaikowe, gruboziarniste, ale i te zupełnie gładkie, na których fantazyjne wzory uzyskuje się ręką fachowca – bez przekombinowanych faktur, żłobień czy surowości. Dobrze sprawdzą się też tynki o charakterystycznym połysku, który optycznie powiększy pokój dziecka, a do tego będzie atrakcyjnie przyciągał uwagę.

Tynki strukturalne w łazience

W Polsce wciąż dominuje moda na wykańczanie łazienek płytkami, ale jeśli szukamy efektownej odmiany, wewnętrzne tynki strukturalne mogą okazać się strzałem w dziesiątkę. Tu również, jak w przypadku kuchni, stawiamy na tynki o dużej odporności na wodę – najlepiej te, które imitują beton w różnych odcieniach szarości lub kamień. Ciekawie sprawdzą się tynki dwukolorowe, zacierane ze sobą tak, że łazienka będzie się z jednej strony prezentować żywo i pięknie, a z drugiej nie będzie przekombinowana.

Tynk strukturalny – cena. Ile za metr tynku strukturalnego?

Cena tynków strukturalnych jest trudna do uśrednienia, ponieważ zależy wprost od ich rodzaju – niektóre tynki są tańsze, inne droższe. Biorąc pod uwagę dane z poprzedniego roku, warto przygotować się na wydatek, do którego doliczymy ok 20%, ponieważ ceny materiałów już w roku 2023 wzrosły. Średnia cena za prosty tynk z betonu to 25-28 zł za metr kwadratowy produktu.

60-70 zł za metr kwadratowy, za dobrej klasy tynk o strukturze betonu. Kilogramowy worek to cena ok 31 zł, a na pokrycie 1 metra kwadratowego potrzebujemy 2,2 kg.
30-40 zł za metr kwadratowy, za dobrej klasy tynk o strukturze trawertynu. Kilogramowy worek to cena ok 28 zł, a na pokrycie 1 metra kwadratowego potrzebujemy 1,5 kg.
23-25 zł za metr kwadratowy, za tzw. pudrowy tynk strukturalny. Kilogramowy worek to cena ok 23 zł, a na pokrycie 1 metra kwadratowego potrzebujemy tylko 1 kg tego tynku.
40-45 zł za metr kwadratowy, za dobrej klasy tynk welurowy do tworzenia na ścianie imitacji tkaniny. Kilogramowy worek to cena ok 225 zł, a na pokrycie 1 metra kwadratowego potrzebujemy 0,2 kg.
7-10 zł za metr kwadratowy, za najbardziej podstawowy, natryskowy tynk strukturalny. Kilogramowy worek to cena ok 19 zł, a na pokrycie 1 metra kwadratowego potrzebujemy 0,4 kg.
22-25 zł za metr kwadratowy, za dekoracyjny tynk strukturalny imitujący korę drzewa, efekt liści czy stare tynki. Kilogramowy worek to cena ok 19 zł, a na pokrycie 1 metra kwadratowego potrzebujemy 1,6 kg.

Osobno doliczyć do tego trzeba robociznę – w/w ceny uwzględniają wyłącznie zakup tynku, a położenie go to już cennik zależny od wybranej ekipy tynkarskiej. Średnio można tu przyjąć wydatek ok 80 zł za metr kwadratowy robocizny, z rozbieżnością stawek fachowców do 25 do nawet ponad 150 zł!

Dodatkowo należy pamiętać, że ceny tynków, podobnie jak i innych materiałów budowlanych potrafią szybko rosnąć, na co wpływ ma chociażby inflacja, wzrost kosztów materiałów do ich produkcji oraz wyższe koszty transportu. Drożej też zapłacimy za tynki o efekcie granitu czy piaskowca niż za te oparte na klasycznym wzorze strukturalnego baranka.