Mikoryza to rodzaj symbiozy pomiędzy grzybami a roślinami, polegającej na wspólnym korzystaniu z substancji odżywczych. Dodanie mikoryzy do ogrodu może przynieść wiele korzyści dla roślin, ponieważ grzyby te pomagają wchłaniać z gleby składniki odżywcze, a także zwiększają odporność roślin na choroby i szkodniki. Co warto wiedzieć o stosowaniu mikoryzy i jej zaletach dla roślin?
Czym jest mikoryza? Jakie czynniki wpływają na występowanie mikoryzy?
Mikoryza to specyficzny rodzaj symbiozy pomiędzy grzybami a roślinami, w której to grzyby zasiedlają korzenie roślin i nawiązują z nimi bliską interakcję. Współpraca ta polega na tym, że grzyby dostarczają roślinom substancje odżywcze z gleby, takie jak azot, fosfor czy wodę, w zamian za produkty fotosyntezy, czyli cukry i inne związki organiczne.
Istnieje wiele czynników, które wpływają na występowanie mikoryzy, między innymi:
- Rodzaj gleby – niektóre gatunki grzybów mikoryzowych preferują określony typ gleby, na przykład gleby piaszczyste czy torfowe.
- Gatunek rośliny – różne gatunki roślin mają różne preferencje co do gatunków grzybów mikoryzowych, z którymi nawiązują symbiozę.
- Warunki klimatyczne – temperatura, wilgotność i inne warunki atmosferyczne mogą wpłynąć na występowanie i aktywność grzybów mikoryzowych.
- Stan gleby – niskie pH gleby, zanieczyszczenia chemiczne i inne czynniki mogą wpłynąć na zdolność grzybów mikoryzowych do zasiedlania korzeni roślin.
- Obecność innych organizmów – niektóre gatunki bakterii i grzybów mogą hamować wzrost i rozwój grzybów mikoryzowych, co może wpłynąć na zdolność roślin do pobierania składników odżywczych z gleby.
Kiedy stosować mikoryzę?
Zastosowanie mikoryzy w ogrodzie może przyspieszyć wzrost roślin i zwiększyć ich plonowanie, co jest szczególnie korzystne w przypadku uprawy warzyw, owoców i kwiatów. Dodatkowo, mikoryza może pomóc w zwiększeniu odporności roślin na susze i inne ekstremalne warunki atmosferyczne. Mikoryza jest szczególnie skuteczna w przypadku roślin sadzonych w trudnych warunkach glebowych, takich jak gleby piaszczyste czy ubogie w składniki odżywcze. W takich przypadkach dodanie mikoryzy może pomóc w poprawie struktury gleby i dostarczeniu roślinom niezbędnych składników odżywczych.
Dlaczego warto stosować mikoryzę – korzyści dla roślin
- Zwiększenie pobierania składników odżywczych – grzyby mikoryzowe mają zdolność do wydzielania enzymów, które rozkładają składniki organiczne w glebie na formy, które rośliny są w stanie przyswoić. W ten sposób zwiększa się efektywność pobierania składników odżywczych, co prowadzi do lepszego wzrostu i rozwoju roślin.
- Zwiększenie odporności na stres – grzyby mikoryzowe mają zdolność do produkcji związków chemicznych, które mogą zwiększać odporność roślin na stres abiotyczny
- Poprawa jakości plonów
- Zwiększenie tolerancji na zanieczyszczenia – niektóre gatunki grzybów mikoryzowych mogą pomagać roślinom w tolerowaniu zanieczyszczeń gleby, takich jak metale ciężkie czy pestycydy.
- Poprawa struktury gleby
Stosowanie mikoryzy jest szczególnie korzystne w przypadku roślin uprawianych w trudnych warunkach glebowych, takich jak gleby piaszczyste czy gleby z dużą zawartością soli.
Rodzaje mikoryzy
Endomikoryza (arbuskularna) – jest to rodzaj mikoryzy, w którym grzyby (głównie z rodzaju Glomus) penetrują korzenie roślin i tworzą w nich struktury nazywane arbuskulami. Są one odpowiedzialne za pobieranie składników odżywczych i transportowanie ich do rośliny. Endomikoryza występuje u ponad 80% gatunków roślin, w tym u wielu roślin uprawnych.
Ektomikoryza – grzyby tworzą struktury zewnętrzne na korzeniach roślin. Te struktury, zwane mikoryzą ektotroficzną, są często widoczne gołym okiem jako białe osłony na korzeniach.
Ericoidomikoryza – występuje u roślin wrzosowatych i niektórych innych roślin z rodziny wrzosowatych. Grzyby tworzą w korzeniach roślin specjalne struktury zwane erikoidami, które umożliwiają roślinie pobieranie składników odżywczych z kwaśnych gleb.
Mikoryza korzeniowa – występuje u niektórych gatunków roślin, w których grzyby wnikają do warstwy korzenia zwanej korą pierwotną. Mikoryza korzeniowa zwiększa efektywność pobierania wody i składników odżywczych z gleby.
Erikoidalna – występuje u roślin z rodzaju Ericaceae. W tym rodzaju mikoryzy grzyby tworzą struktury zwane erikoidami, które umożliwiają roślinie pobieranie składników odżywczych z kwaśnych gleb.
Orchideowa – występuje u orchidei. Grzyby tworzą w korzeniach orchidei struktury nazywane pelotami, które umożliwiają roślinie pobieranie składników odżywczych z gleby.
Do czego wykorzystuje się mikoryzę?
Mikoryza do borówek – bardzo korzystna, ponieważ jest to roślina, która naturalnie rośnie w symbiozie z grzybami mikoryzowymi w glebie. Mikoryza pomaga w zwiększeniu absorpcji wody i składników odżywczych, co prowadzi do poprawy wzrostu, kondycji i wydajności plonów borówek. Można stosować różne rodzaje mikoryzy do borówek, w zależności od specyfiki gleby i uprawy. Należy jednak pamiętać, że mikoryza powinna być stosowana już przy sadzeniu roślin lub jak najwcześniej po tym, aby zwiększyć jej skuteczność.
Mikoryza do tui – może być bardzo korzystna , ponieważ pomaga w zwiększeniu absorpcji wody i składników odżywczych przez rośliny, co przekłada się na ich lepszy wzrost, kondycję i odporność na choroby. Tui to rośliny, które wymagają dobrej jakości gleby, bogatej w składniki odżywcze, dlatego stosowanie mikoryzy może być szczególnie ważne, szczególnie przy uprawie w trudnych warunkach glebowych. Do tui zaleca się stosowanie mikoryzy z grzybami z rodzaju Ectomycorrhizae.
Mikoryza do iglaków – Iglaki wymagają specjalnej pielęgnacji i odpowiedniego nawożenia, aby zachować ich zdrowie i piękny wygląd, dlatego mikoryza jest dla nich tak ważna. Z grzybami z rodzaju Ectomycorrhizae może zwiększyć dostępność składników odżywczych, takich jak azot, fosfor i potas, które są szczególnie ważne dla iglaków. Dodatkowo, mikoryza może pomóc w zwiększeniu odporności iglaków na choroby i szkodniki.
Mikoryza do trawnika – może przyczynić się do poprawy jakości trawy i zwiększenia jego odporności na warunki atmosferyczne oraz choroby. Grzyby mikoryzowe pobierają wodę i składniki odżywcze z gleby i przekazują je do rośliny. Dzięki temu trawnik rozwija silny system korzeniowy, który pozwala na lepsze pobieranie wody i składników odżywczych z gleby. Może także pomóc w zmniejszeniu zapotrzebowania trawnika na nawożenie chemiczne.
Mikoryza do pomidorów – może być szczególnie korzystna dla uprawy pomidorów. Rośliny te korzystają z grzybów mikoryzowych, które pomagają im wchłaniać składniki odżywcze z gleby, zwłaszcza fosfor, który jest niezbędny dla prawidłowego rozwoju rośliny. Dzięki temu rośliny pomidorowe rosną zdrowiej i plonują obficiej. Wpływa także na zwiększenie odporności roślin na choroby i szkodniki, co może znacznie zmniejszyć potrzebę stosowania chemikaliów do ochrony roślin.
Mikoryza uniwersalna to preparat, który zawiera mieszankę różnych gatunków grzybów mikoryzowych, dostarczając korzystnych mikroorganizmów do gleby i poprawiając jej jakość. Dzięki temu, mikoryza uniwersalna może być stosowana do różnych gatunków roślin, w tym drzew, krzewów, kwiatów, warzyw i traw. Preparat mikoryzy uniwersalnej można stosować zarówno przy sadzeniu nowych roślin, jak i do istniejących już upraw.
Jaka mikoryza jest najlepsza?
Nie ma jednej najlepszej mikoryzy, ponieważ różne gatunki grzybów mikoryzowych są dostosowane do różnych rodzajów roślin i gleb. Dlatego warto wybierać mikoryzy dopasowane do konkretnych gatunków roślin lub do specyficznych warunków glebowych. Warto również wybierać produkty renomowanych producentów, którzy oferują preparaty z wyselekcjonowanymi gatunkami grzybów mikoryzowych, zapewniającymi najwyższą jakość i skuteczność działania.
Gdzie kupić mikoryzę?
Mikoryzę można zakupić w sklepach ogrodniczych, kwiaciarniach oraz w sklepach internetowych zajmujących się sprzedażą artykułów ogrodniczych. W sklepach internetowych można znaleźć szeroki wybór mikoryz w różnych formach, takich jak proszek, granulki, tabletki czy płyny. Przed zakupem warto dokładnie zapoznać się z opisem produktu i wybrać taki, który jest najlepiej dopasowany do konkretnych gatunków roślin i warunków glebowych.
Jak samemu zrobić mikoryzę?
Niestety, samodzielne wykonanie mikoryzy w domowych warunkach jest bardzo trudne i wymaga specjalistycznej wiedzy oraz sprzętu laboratoryjnego. Mikoryzę można bowiem otrzymać jedynie poprzez zakażenie roślin grzybami mikoryzowymi, a to wymaga stworzenia odpowiednich warunków hodowlanych i dostarczenia odpowiednich gatunków grzybów. Dlatego też, jeśli chcemy stosować mikoryzę w naszych uprawach, najlepiej zaopatrzyć się w gotowe preparaty dostępne w sklepach ogrodniczych lub internetowych.