Ile elektrowni atomowych ma Francja – aktualna liczba i rola atomu w energetyce kraju

Ile elektrowni atomowych ma Francja w 2024 roku?

Francja od lat pozostaje jednym z europejskich liderów w wykorzystaniu energii jądrowej. W 2024 roku na terenie kraju działa 56 reaktorów jądrowych, zlokalizowanych w 18 elektrowniach atomowych. Wszystkie zarządzane są przez państwowego giganta energetycznego EDF (Électricité de France). Pod względem liczby reaktorów Francja plasuje się na drugim miejscu na świecie, tuż za Stanami Zjednoczonymi. Reaktory jądrowe odpowiadają za ok. 70% całkowitej produkcji energii elektrycznej w kraju, co czyni ten sektor kluczowym filarem francuskiego miksu energetycznego.

Dlaczego Francja postawiła na energię jądrową?

Decyzja o masowej rozbudowie sektora jądrowego zapadła w latach 70. XX wieku, po kryzysie naftowym z 1973 roku. Francja, pozbawiona znaczących zasobów surowców energetycznych, postanowiła uniezależnić się od importu energii i postawiła na rozwój technologii nuklearnej. Strategia ta została zrealizowana w ramach programu Messmer Plan, którego celem było zapewnienie Francji niezależności energetycznej. Dziś francuskie elektrownie atomowe są symbolem tej niezależności oraz efektywnym narzędziem w walce z emisjami CO₂, co wpisuje się również w cele klimatyczne Unii Europejskiej.

Gdzie znajdują się francuskie elektrownie jądrowe?

Francuskie elektrownie atomowe są rozmieszczone w różnych częściach kraju, głównie nad rzekami, które służą do chłodzenia reaktorów. Do najbardziej znanych należą:

• Gravelines – największa elektrownia jądrowa we Francji, zlokalizowana w północnej części kraju, posiada 6 reaktorów.
• Cattenom – położona w Lotaryngii, w pobliżu granicy z Niemcami i Luksemburgiem, również wyposażona w 4 reaktory.
• Paluel – zlokalizowana w Normandii, oddalona od gęsto zaludnionych obszarów, posiada 4 reaktory.
• Tricastin – jedno z kluczowych centrów energetycznych na południu Francji, również w składzie 4 reaktory.

Wszystkie obiekty są pod ścisłą kontrolą urzędów nadzorujących bezpieczeństwo jądrowe, takich jak ASN (Autorité de sûreté nucléaire).

Czy Francja buduje nowe elektrownie atomowe?

Tak, choć przez dłuższy czas rozwój energetyki jądrowej we Francji był zahamowany, w ostatnich latach następuje renesans tej technologii. Priorytetem francuskiego rządu, zgodnie z ogłoszonym planem w 2022 roku, jest budowa 6 nowych reaktorów EPR2 (Europejski Reaktor Ciśnieniowy drugiej generacji) z możliwością rozszerzenia o kolejne 8. Pierwsza z tych inwestycji powstaje w Penly, z planowanym zakończeniem prac w latach 2035–2040. Reaktory EPR2 mają charakteryzować się wyższą wydajnością, dłuższym czasem eksploatacji oraz zwiększonymi standardami bezpieczeństwa.

Jakie są korzyści z energii jądrowej dla Francji?

Energia jądrowa przynosi Francji szereg strategicznych korzyści:

• Energetyczna niezależność – dominujący udział atomu w miksie umożliwia ograniczenie zależności od surowców importowanych, takich jak gaz ziemny czy ropa.
• Stabilność produkcji – reaktory jądrowe mogą pracować bez przerwy przez wiele miesięcy, co gwarantuje nieprzerwalność dostaw energii.
• Niskie emisje CO₂ – energia jądrowa jest niskoemisyjna, co pozytywnie wpływa na bilans klimatyczny kraju i realizację celów dekarbonizacyjnych.
• Silna pozycja w eksporcie energii – ze względu na nadwyżki produkcyjne, Francja regularnie eksportuje energię do sąsiednich krajów UE.

Jakie są wady i wyzwania francuskiej energetyki atomowej?

Mimo licznych zalet, sektor jądrowy nie jest wolny od kontrowersji i wyzwań. Wśród głównych problemów wymienia się:

• Starzenie się infrastruktury – wiele reaktorów działa od lat 70. i 80. XX wieku, co rodzi konieczność ich modernizacji lub wymiany.
• Koszty inwestycyjne – budowa nowych reaktorów jest kosztowna i często przekracza założony budżet (jak pokazał przykład Flamanville).
• Kwestia odpadów jądrowych – choć Francja posiada rozwinięty system przechowywania i przetwarzania odpadów, pełne rozwiązania długoterminowe pozostają wyzwaniem.
• Bezpieczeństwo i społeczne obawy – katastrofy jak ta w Fukushimie czy Czarnobylu wciąż budzą społeczne lęki i mobilizują ruchy antynuklearne.

Francja a energia jądrowa w Europie – jakie ma znaczenie?

Francja pełni w Unii Europejskiej rolę promotora energii jądrowej jako narzędzia neutralności klimatycznej. W obliczu rosnącego zapotrzebowania na czystą energię oraz kryzysu energetycznego wywołanego wojną w Ukrainie, Paryż aktywnie lobbuje za uznaniem energii jądrowej jako zrównoważonego źródła energii. W 2022 roku udało się przeforsować wpisanie atomu do tzw. taksonomii UE – aktu klasyfikującego ekologiczne inwestycje. Otwiera to nowe możliwości finansowania rozwoju sektora jądrowego z funduszy europejskich.

Jaka jest przyszłość energii jądrowej we Francji?

O ile jeszcze dekadę temu mówiło się o stopniowym wygaszaniu sektora jądrowego we Francji, tak dziś rząd wyraźnie deklaruje nuklearny renesans. Energia jądrowa ma być fundamentem transformacji energetycznej i walki ze zmianami klimatu. Obok rozwoju OZE, to właśnie nowe reaktory mają stanowić podstawę przyszłego miksu energetycznego Francji. Prezydent Emmanuel Macron zapowiedział, że w nadchodzących latach kraj zainwestuje miliardy euro w rozwój segmentu jądrowego, w tym również w badania nad małymi reaktorami modułowymi – SMR.