Gabion – co to jest, zastosowanie, aranżacje

Gabion to konstrukcja, która składa się z metalowej siatki wypełnionej kamieniami lub innymi materiałami, takimi jak np. szkło, muszle, drewno czy odpady budowlane. W ostatnich latach ze względu na swoją funkcjonalność i estetykę są one bardzo popularne w projektowaniu ogrodów i krajobrazu. Jak wykorzystać je we własnym ogrodzie i jakie aranżacje wziąć pod uwagę?

Co to są gabiony i jak zbudowane jest ogrodzenie gabionowe?

Gabiony jako modne  konstrukcje zbudowane z metalowych siatek wypełnionych kamieniami lub innymi materiałami mogą służyć jako samodzielne panelowe ozdoby ogrdu kub całe ogrodzenia.

Ogrodzenie gabionowe składa się z kilku podstawowych elementów:

  1. Siatka gabionowa – jest to metalowa siatka wykonana z drutu ocynkowanego lub nierdzewnego, która służy do utrzymania kamieni i tworzenia struktury gabionowej.
  2. Kamienie – główny materiał wykorzystywany do wypełnienia siatki gabionowej. Mogą być one naturalne lub sztucznie wyprodukowane w różnych rozmiarach i kolorach.
  3. Elementy konstrukcyjne – obejmują elementy mocujące siatkę gabionową do słupów, w tym obejmy, druty, haki, śruby i kołki.
  4. Fundament – gabiony wymagają mocnego i stabilnego fundamentu, który utrzyma ciężar kamieni i siatki. Fundament może być wykonany z betonu lub kruszywa.

Montaż ogrodzenia gabionowego rozpoczyna się od wykonania fundamentu. Następnie siatka gabionowa jest rozłożona na powierzchni fundamentu, a kamienie są stopniowo wypełniane wewnątrz siatki. Kamienie są ustawiane w taki sposób, aby równomiernie wypełnić gabion i zapewnić stabilność całej konstrukcji. Po zapełnieniu siatki kamieniami, elementy konstrukcyjne są używane do mocowania siatki gabionowej do słupów, tworząc stabilne ogrodzenie. W kontekście ogrodów, gabiony są najczęściej wykorzystywane jako elementy dekoracyjne, ogrodzenia lub zabezpieczenia skarp, ale także jako elementy aranżacji ogrodu, takie jak meble ogrodowe, grile czy altany. Jednym z największych atutów gabionów jest ich trwałość. Konstrukcja ta jest bardzo odporna na warunki atmosferyczne, a kamienie wewnątrz siatki zapewniają stabilność i trwałość. 

Zastosowanie gabionów 

Gabiony mogą być wykorzystywane w różnych celach, i w wielu dziedzinach, w tym w ogrodnictwie, budownictwie, a także w inżynierii lądowej i wodnej takich jak np.:

  1. Ograniczanie terenu – gabiony mogą służyć jako ogrodzenie, które zabezpiecza przed wchodzeniem na teren lub zabezpiecza przed wypadaniem ziemi.
  2. Retencja wody – gabiony mogą służyć jako zbiornik wody, który zatrzymuje deszczówkę i zapobiega erozji gleby.
  3. Dekoracja – gabiony mogą być również wykorzystywane jako dekoracja, ponieważ kamienie lub inne materiały wypełniające konstrukcję są dostępne w różnych kolorach i kształtach, co pozwala na stworzenie unikalnych wzorów i aranżacji.
  4. W budownictwie i inżynierii lądowej, gabiony są stosowane jako elementy konstrukcyjne w budowie murów oporowych, przeciwpowodziowych, a także w budowie mostów, tuneli i innych obiektów drogowych.
  5. W ogrodnictwie, gabiony są często wykorzystywane jako elementy dekoracyjne i aranżacyjne. Mogą pełnić funkcję ogrodzenia, wiaty, mebli ogrodowych, grilli, altan i innych elementów wyposażenia ogrodu. Wypełnione kamieniami i innymi materiałami stanowią też ciekawy element architektury krajobrazu, takie jak elementy wodne, ściany zielone, alejki i ścieżki.
  6. Gabiony są także stosowane w projektach komercyjnych, takich jak budynki biurowe, centra handlowe, hotele i wiele innych.

Łatwe w montażu i mogą być dostosowane do różnych rozmiarów i kształtów. Dodatkowo, kamienie i inne materiały wewnątrz siatki są naturalnymi filtrami, co pozwala na łatwe utrzymanie czystości i zapobiega zanieczyszczeniu wody lub gleby.

Zalety i wady ogrodzeń gabionowych

Najważniejsze zalety ogrodzeń gabionowych

  • Estetyka: Gabiony wypełnione kamieniami tworzą niepowtarzalny wygląd, który idealnie komponuje się z otoczeniem i otoczeniem naturalnym. Mogą być wykonane w różnych kolorach, kształtach i rozmiarach, co pozwala na stworzenie unikalnego projektu ogrodzenia.
  • Trwałość: są bardzo wytrzymałe i odporne na warunki atmosferyczne. Zastosowanie gabionów w ogrodzeniach zapewnia ich długotrwałe użytkowanie bez konieczności częstej konserwacji.
  • Bezpieczeństwo: bardzo stabilne i wytrzymałe na obciążenia, co zapewnia wysoki poziom bezpieczeństwa. Gabiony mogą służyć jako solidne ogrodzenia, które skutecznie zabezpieczają teren.
  • Łatwa konserwacja: Gabiony są łatwe w utrzymaniu w czystości i nie wymagają specjalnej pielęgnacji. Kamienie wypełniające gabiony można łatwo przemywać wodą, co pozwala na utrzymanie estetyki przez długi czas.
  • Ekologia: ekologiczne i przyjazne dla środowiska, ponieważ wykonane są z naturalnych materiałów. Kamienie użyte do wypełnienia gabionów nie emitują żadnych szkodliwych substancji, a ich produkcja nie powoduje negatywnych skutków dla środowiska.

Najważniejsze wady ogrodzeń gabionowych

  • Koszty: są zazwyczaj droższe niż tradycyjne ogrodzenia z siatki lub drewna. Koszty mogą się różnić w zależności od wybranej wielkości i materiału, z którego są zrobione.
  • Wymagają montażu: trudne do zainstalowania, szczególnie jeśli są one duże. Konieczne jest wynajęcie ekipy, która będzie je montować.
  • Wymagają konserwacji w tym czyszczenia i naprawy, aby zachować ich wygląd i funkcjonalność.
  • Możliwe problemy z odpływem wody: W przypadku, gdy konstrukcje te są zainstalowane w pobliżu miejsc, gdzie występują powodzie lub intensywne opady deszczu, może pojawić się problem z odpływem wody.
  • Możliwe problemy z żywopłotami: są ciężkie i wymagają solidnego podłoża, aby się nie przewrócić. Jeśli gabiony są zainstalowane w pobliżu żywopłotów, korzenie mogą uszkadzać kosze, co prowadzi do konieczności naprawy lub wymiany koszy.
  • Wymagają czasu na osiągnięcie pełnego efektu: są wykonane z naturalnych materiałów, które z czasem nabierają naturalnego wyglądu. Może to potrwać kilka miesięcy lub lat, aby gabiony osiągnęły pełny efekt wizualny.

Siatka na gabiony – jak dobrać najlepszą?

Wybór odpowiedniej siatki do gabionów zależy od kilku czynników, w tym od rodzaju kamieni, które zostaną użyte do wypełnienia gabionów, a także od warunków atmosferycznych i terenowych, na których będą one zlokalizowane. W celu doboru odpowiedniej siatki należy zwrócić uwagę na następujące kwestie:

  1. Rozmiar oczek – powinien on być dopasowany do wielkości kamieni, które zostaną użyte do wypełnienia gabionów. W przypadku mniejszych kamieni należy wybrać siatkę z mniejszymi oczkami, natomiast w przypadku większych kamieni można zastosować siatkę z większymi oczkami.
  2. Grubość drutu – im grubszy drut, tym siatka będzie bardziej wytrzymała i odporna na uszkodzenia mechaniczne. W przypadku gabionów stosowanych na terenach o dużych obciążeniach, takich jak np. nabrzeża czy zbiorniki retencyjne, zaleca się stosowanie siatek o grubszych drutach.
  3. Materiał – siatki na gabiony mogą być wykonane z różnych materiałów, takich jak stal nierdzewna, stalowa ocynkowana, powlekana PVC czy z tworzyw sztucznych. Wybór materiału zależy od warunków, w jakich gabiony będą użytkowane oraz od preferencji estetycznych.
  4. Klasa odporności na korozję – szczególnie istotne jest to w przypadku gabionów użytkowanych w pobliżu wody, gdzie występuje większe ryzyko korozji. Siatki powinny posiadać odpowiednią klasę odporności na korozję, która zależy od rodzaju materiału oraz sposobu jego obróbki.
  5. Estetyka – siatki mogą być dostępne w różnych kolorach i wykończeniach, co pozwala na dopasowanie ich do stylu ogrodu lub innej przestrzeni, w której zostaną zastosowane.

Przy wyborze siatki warto skonsultować się z producentem lub specjalistą, którzy pomogą dobrać najlepsze rozwiązanie odpowiednie do konkretnych warunków i potrzeb.

Ogrodzenie z kamienia – gdzie się sprawdzi?

Ogrodzenie z kamienia to doskonała opcja dla osób, które cenią sobie naturalne i trwałe rozwiązania. Tego rodzaju ogrodzenie będzie się najlepiej sprawdzać w ogrodach, które charakteryzują się naturalnym krajobrazem, a także w rejonach, gdzie występują duże różnice temperatur, a także silne wiatry lub opady deszczu. Kamienne ogrodzenie będzie również świetną opcją dla osób, które cenią sobie prywatność, ponieważ jest ono zwykle bardzo solidne i trudno je sforsować. Tego rodzaju ogrodzenie może być stosowane zarówno w prywatnych ogrodach, jak i publicznych przestrzeniach, takich jak parki czy place zabaw. Kamienne ogrodzenia są bardzo trwałe i odporne na warunki atmosferyczne, co oznacza, że są one praktycznie bezobsługowe i nie wymagają częstych napraw. Jednak ich wadą może być dość wysoka cena w porównaniu do innych rodzajów ogrodzeń oraz czasochłonna i kosztowna instalacja, ze względu na ciężar kamieni i trudności z ich transportem.

Jak dbać o konstrukcje gabionowe?

Aby konstrukcje gabionowe służyły przez wiele lat, należy o nie odpowiednio dbać. Oto kilka wskazówek:

  • Czyszczenie – regularnie czyść gabiony z liści, gałęzi i innych zanieczyszczeń, które mogą się na nich osadzić. Można użyć do tego zmiotki lub dmuchawy.
  • Kontrola stanu – regularnie sprawdzaj stan konstrukcji i ewentualne uszkodzenia. W przypadku uszkodzeń należy je jak najszybciej naprawić.
  • Ochrona przed korozją – elementy metalowe gabionów są narażone na korozję, szczególnie w pobliżu wody. Dlatego warto zabezpieczyć je przed rdzą, np. poprzez pokrycie specjalnym preparatem antykorozyjnym lub farbą.
  • Ochrona przed erozją – konstrukcje gabionowe chronią przed erozją, ale mogą również same ulec erozji. W celu zapobiegania erozji można zastosować specjalne maty geosiatkowe lub pokryć gabiony specjalnym preparatem zabezpieczającym przed erozją.
  • Dbanie o rośliny – w gabionach można sadzić rośliny, które dodają im uroku i stanowią naturalny ekran przeciw wścibskim spojrzeniom. Należy jednak dbać o rośliny i regularnie je podlewać.

Podsumowując, dbanie o konstrukcje gabionowe to regularne czyszczenie, kontrola stanu i ochrona przed korozją oraz erozją. Warto również zadbać o rośliny, które wzbogacają estetykę ogrodzenia.

Ile kosztuje metr  gabionu?

Koszt metra gabionu zależy od wielu czynników, takich jak rozmiar, materiał siatki, rodzaj kamienia, ilość potrzebnego kamienia, trudność montażu oraz region, w którym znajduje się działka. Ogólnie jednak, cena za metr gabionu może wahać się od około 150 zł do nawet 1000 zł i więcej za metr bieżący, w zależności od powyższych czynników. Warto dokładnie przeanalizować koszty i rozważyć różne opcje przed podjęciem decyzji o zastosowaniu gabionów w ogrodzeniu.

Dla przykładu 

  • Cena za metr gabionu z granitem w sodku może wahać się od około 250 zł do nawet 1000 zł
  • Cena za metr gabionu z tłuczniem może wahać się od około 150 zł do 400 zł
  • Ceny gabionów ze żwirem w środku mogą wynosić od około 100 do 300 złotych za metr kwadratowy, w zależności od rozmiaru gabionu oraz rodzaju żwiru.

Jak samemu zrobić gabiony?

Samodzielne wykonanie gabionów może być skomplikowane, ale jeśli jesteś doświadczonym majsterkowiczem i masz odpowiednie narzędzia oraz materiały, to z pewnością możesz spróbować.

Oto kroki, które należy wykonać, aby samodzielnie zrobić gabiony:

  1. Przygotuj plan i projekt gabionu. Zdecyduj, jaki kształt i rozmiar ma mieć gabion oraz jakie materiały będą użyte do wypełnienia.
  2. Wybierz materiały. Gabiony składają się z siatki gabionowej oraz materiałów wypełniających, takich jak kamienie, żwir lub kruszywo. Upewnij się, że masz odpowiednią ilość materiałów i narzędzi, aby móc zrealizować swój projekt.
  3. Wytnij siatkę gabionową do odpowiednich rozmiarów. Możesz użyć narzędzi do cięcia, takich jak nożyce, aby przyciąć siatkę do odpowiednich wymiarów.
  4. Złóż siatkę i zabezpiecz krawędzie. Złóż siatkę, aby utworzyć gabion i zabezpiecz krawędzie przy pomocy specjalnych klamer lub drutów.
  5. Umieść gabion w wybranej lokalizacji i wypełnij go materiałami. Umieść gabion w miejscu, w którym ma zostać zainstalowany i wypełnij go materiałami wypełniającymi, takimi jak kamienie, żwir lub kruszywo.
  6. Upewnij się, że materiały są dobrze ułożone i równomiernie rozłożone w gabionie.
  7. Zabezpiecz pokrywę i zakończenia. Zabezpiecz pokrywę gabionu i zakończenia drutem lub klamrami, aby zapewnić stabilność i bezpieczeństwo.

Ważne jest, aby pamiętać, że samodzielne wykonanie gabionów może wymagać pewnych umiejętności oraz narzędzi. Jeśli nie jesteś pewien swoich umiejętności, warto skontaktować się z fachowcem lub firmą specjalizującą się w budowie gabionów, aby uzyskać profesjonalną pomoc i radę.

Gabiony w ogrodzie – aranżacje

Gabiony w ogrodzie powinny harmonijnie komponować się z całą aranżacją. Wybierając odpowiednią konfigurację, kamienie i rośliny, możemy stworzyć piękne i unikalne miejsce w ogrodzie.

Kilka inspiracji i pomysłów na wykorzystanie gabionów w ogrodzie:

  • Ściana gabionowa – Gabiony mogą być użyte jako ściany, które oddzielają różne sekcje ogrodu lub działki. Można je wypełnić kamieniami lub innymi materiałami, które będą harmonijnie komponować się z całą aranżacją.
  • Rośliny w gabionach – z wypełnieniem z ziemi, mogą stanowić podstawę dla kreatywnych aranżacji roślinnych. Wystarczy wypełnić gabion ziemią, dodać nawóz i zasadzić rośliny, które będą tworzyć piękne kompozycje.
  • Meble ogrodowe – konstrukcje gabionowe mogą służyć jako podstawy do mebli ogrodowych, takich jak stoły, krzesła czy ławki. 
  • Ogród wodny – mogą być wykorzystane do stworzenia ciekawych i niebanalnych rozwiązań wodnych, takich jak oczka wodne czy strumienie. Wypełnione kamieniami lub żwirem, stanowią doskonałą podstawę dla roślin wodnych.
  • Altany i pergole – Gabiony mogą służyć jako podstawy do altan i pergoli. 
  • Dekoracje ogrodowe – oryginalne i niebanalne elementy dekoracyjne, które dodają charakteru przestrzeni.
  • Schody – mogą służyć jako podstawy dla schodów w ogrodzie.
  • Wysokie rabaty – Gabiony mogą służyć jako podstawy do wysokich rabat kwiatowych. 
  • Piaskownica – z wypełnieniem z piasku lub żwiru stanowią stabilne i bezpieczne otoczenie miejsca do zabawy.
  • Murki oporowe – mogą służyć jako murki oporowe, które stabilizują stoki i zbocza w ogrodzie. 
  • Basen – stanowiąc tu stabilną podstawę dla basenu, który dodaje charakteru i stylu przestrzeni.
  • Zielona ściana – z wypełnieniem z ziemi i roślin, mogą stanowić doskonałe miejsce do stworzenia zielonej ściany w ogrodzie. 
  • Kuchnia ogrodowa – Gabiony mogą być wykorzystane jako podstawy dla kuchni ogrodowej. 
  • Altanka – Wypełnione kamieniami lub żwirem, stanowią stabilną i estetyczną podstawę dla altanek, które dodają charakteru i stylu przestrzeni.

Ile kamienia miesci się w Gabionie?

Objętość kamieni, która mieści się w gabionie, zależy od wielu czynników, takich jak rozmiar gabionu, wielkość kamieni i sposób układania. Gabiony są zazwyczaj sprzedawane w standardowych rozmiarach, takich jak 1x1x1m, 2x1x1m lub 3x1x1m. Wypełnienie gabionu kamieniami powinno stanowić około 70-80% całkowitej objętości gabionu. Dlatego, jeśli gabion ma wymiary 1x1x1m, to wypełnienie go kamieniami o średnicy około 10-15cm powinno wymagać około 0,7-0,8 m3 kamieni.

Jednakże, zawsze warto skonsultować się ze sprzedawcą lub producentem gabionów, ponieważ mogą oni mieć swoje własne zalecenia dotyczące wypełnienia gabionów.